plicht
Het woord 'plicht' hangt samen met 'plegen', gewoon zijn, uit gewoonte handelen. Plicht is een van buitenaf in de ziel geprent gebod, waaraan de geest moet gehoorzamen of een ingeslopen gewoonte, waarnaar de geest zonder te oordelen handelt.
Plicht als een gebod of gebruik is door de opvoeders op gehoorzaamheideisende wijze aan de geest in het kind kenbaar gemaakt. De geest heeft vervolgens dat gebod in de eigen ziel (het geheugen) vastgelegd en blijft er daardoor mee verbonden. Het gebod is nu een inhoud van de ziel geworden. Vanuit de ziel blijft die inhoud invloed uitoefenen op het denken en voelen van de geest, en blijven de woorden van de opvoeders het gedrag mede bepalen. Daardoor blijft de geest zelf onwerkzaam, handelt uit gewoonte en blijft het gedrag plichtmatig. Dat berooft de geest van de innerlijke vrijheid, die noodzakelijk is voor de groei naar geestelijke zelfstandigheid en zelfwerkzaamheid.
terug naar de woordenlijst P
^