De Westerse esoterische literatuur

en teksten die met 'Zo boven, zo beneden' overeenkomen

De Bijbel
En God zei: Laat ons mensen maken naar ons beeld, als onze gelijkenis, [...]
En God schiep de mens naar zijn beeld; naar Gods beeld schiep Hij hem; man en vrouw schiep Hij hen. Genesis 1:26-27

De hemelen vertellen Gods eer en het uitspansel verkondigt het werk van zijn handen; ... Psalm 19:2

Wel heb Ik gezegd: Gij zijt goden, ja, allen zonen van de Allerhoogste. Psalm 82:6
(Het Hebreeuwse 'ben' betekent niet alleen 'zoon', maar ook 'hij of zij, die iemand toebehoort')

Uit de grootheid en de schoonheid van de schepselen wordt men door vergelijking hun Schepper gewaar. Wijsheid 13:5

In den beginne was het Woord en het Woord was bij God en het Woord was God.
Dit was in den beginne bij God.
Alle dingen zijn door het Woord geworden en zonder dit is geen ding geworden, dat geworden is. Johannes 1:1-3
(Het Griekse woord 'logos' heeft de betekenis: 'denken', 'redeneren', 'gedachte', 'besluiten', 'woord', 'uitspraak'. Het betekent in feite: geestelijke werkzaamheid. De vertaling van 'logos' met alleen 'woord' doet ernstig afbreuk aan de oorspronkelijke betekenis ervan.)

Want hetgeen van Hem niet gezien kan worden, zijn eeuwige kracht en goddelijkheid, wordt sinds de schepping der wereld uit zijn werken met het verstand doorzien, ... Romeinen 1:20

Theosofie
H.P. Blavatsky - Geheime Leer Deel I Samenvatting (p. 301):
(6.) Het Heelal wordt van binnen naar buiten bestuurd en geleid. Zoals boven, zo is het ook beneden, zoals in de hemel, zo ook op aarde; en de mens - de microkosmos en het verkleinde evenbeeld van de macrokosmos - is de levende getuige van deze universele wet en van haar manier van werken.

De leer der overeenstemmingen

Hildegard van Bingen
"Immers, in de geschapen, zichtbare dingen openbaart God de onzichtbare geestelijke dingen."
(Dit hoort Hildegard tegen zich zeggen door de Hemelse Stem, die uitleg geeft bij de visioenen die haar worden getoond.)
H. Boelaars OSB, Scivias van Hildegardis van Bingen, Boek 1, blz. 18

Swedenborg
Er is een voortdurende overeenstemming tussen de dingen van het gemoed en het lichaam.
E. Swedenborg, Ware Christelijke Godsdienst, blz. 66
Er is overeenstemming tussen de dingen, die in de geestelijke wereld zijn en de dingen, die in de natuurlijke wereld zijn.
E. Swedenborg, Ware Christelijke Godsdienst, blz. 123
God is de liefde zelf en de wijsheid zelf en de aandoeningen van zijn wijsheid zijn oneindig en de gewaarwordingen van zijn wijsheid zijn oneindig, en daarvan zijn alle dingen in het heelal overeenstemmingen. De natuurlijke dingen zijn geschapen om de geestelijke dingen te bekleden.
E. Swedenborg, Ware Christelijke Godsdienst, blz. 131
Daar er bij de mens een overeenstemming is tussen de dingen, die op een natuurlijke en op een geestelijke wijze geschieden, ...
E. Swedenborg, Ware Christelijke Godsdienst, blz. 790

De geestelijke aandoening echter van het nut is inwendig en tevens uitwendig; en voor zoveel als zij uitwendig of natuurlijk is, is zij ook geestelijk, want het geestelijke vloeit in het natuurlijke en schikt dat tot overeenstemming, aldus tot zijn evenbeeld.
E. Swedenborg, Over de goddelijke liefde en de goddelijke wijsheid, blz. 30
Tot de overeenstemming van deze dingen zijn alle dingen geschapen die in de natuurlijke wereld verschijnen, waar derhalve eendere dingen ontstaan, met dit verschil dat deze dingen eender vanuit geestelijke oorsprong zijn, maar tevens vanuit natuurlijke oorsprong; de natuurlijke oorsprong is toegevoegd, opdat zij tevens stoffelijk zijn en vandaar vast, terwille van het einddoel, zijnde de voortschepping van het menselijke geslacht, hetgeen niet kan geschieden dan in de laatsten waar het volle is; en opdat vanuit het menselijke geslacht als een kweekplaats de bewoners der geestelijke wereld, zijnde de engelen, tot ontstaan komen: dit is het eerste en laatste einddoel der schepping.
E. Swedenborg, Over de goddelijke liefde en de goddelijke wijsheid, blz. 111

'Het is in de natuurlijke wereld een allerdiepste verborgenheid, terwijl niets in het andere leven meer bekend is aan iedere geest, dat alle dingen die in het menselijk lichaam zijn, een overeenstemming hebben met de dingen die in de hemel zijn.' Hemelse Verborgenheden 2996

Hemelse Verborgenheden 2996
Het is in deze wereld een allerdiepste verborgenheid, terwijl niets in het andere leven meer bekend is aan iedere geest, dat alle dingen die in het menselijk lichaam zijn, een overeenstemming hebben met de dingen die in de hemel zijn. Zelfs dermate dat er zelfs niet de kleinste bijzonderheid in het lichaam is, waarmee niet iets geestelijks en hemels overeenstemt, of, wat hetzelfde is, waarmee hemelse gezelschappen niet overeenstemmen. Want deze zijn overeenkomstig alle geslachten en soorten van hemelse en geestelijke dingen, en wel in zo'n orde, dat ze tezamen één mens vormen, en dit ten aanzien van alle dingen in het algemeen en in het bijzonder, zowel de innerlijke als de uiterlijke. Dit is de reden dat de gezamenlijke hemel ook de Grootste Mens wordt genoemd, en dit is de reden dat zo vaak gezegd wordt, dat het ene gezelschap behoort tot de ene streek van het lichaam en het andere gezelschap tot een ander gebied. De oorzaak hiervan is deze, dat de Heer de enige Mens is, en de hemel Hem uitbeeldt, en dat het goddelijk goede en ware dat van Hem komt datgene is wat de hemel maakt. Van de engelen die daarin zijn wordt dan ook gezegd dat zij in de Heer zijn. Zij die echter in de hel zijn, bevinden zich buiten deze Grootste Mens en stemmen overeen met vuiligheid en verder ook met ziekten en gebreken.

Hemelse Verborgenheden 2998
Dat er dergelijke overeenstemmingen zijn is mij door vele jaren heen zo vertrouwd geworden, dat nauwelijks iets meer vertrouwd kan zijn, ofschoon dit feit van dien aard is dat de mens niet weet dat het bestaat en niet gelooft dat hij enige verbinding met de geestelijke wereld heeft, terwijl toch alle verbinding juist uit deze overeenstemmingen voortkomt. Noch hijzelf, noch enig deel in hem zou zelfs niet een ogenblik kunnen bestaan zonder deze verbinding; zijn gehele bestaan komt er uit voort. Het is mij ook te weten gegeven welke gezelschappen van engelen tot welke streek in het lichaam behoren, en ook van welke aard zij zijn. Bijvoorbeeld welke gezelschappen en van welke aard behoren tot de streek van het hart; welke gezelschappen en van welke aard tot de streek van de longen, verder ook welke tot de streek van de lever behoren en welke tot de zintuigen, zoals tot het oog, tot de oren, tot de tong en tot de overige. Hierover zal door de goddelijke barmhartigheid van de Heer als een apart onderwerp worden gehandeld.

Hemelse Verborgenheden 3021
... Want alle delen van het menselijk lichaam stemmen overeen met geestelijke en hemelse dingen in de Grootste Mens, die de hemel is. Zoals de dijen en de lendenen overeenstemmen met de echtelijke liefde. Deze dingen waren de Oudsten bekend en daarom hadden ze veel gebruiken die hierop berustten, onder meer ook dit, dat ze de hand onder de dij legden wanneer ze tot iets goeds van de echtelijke liefde verplicht werden. De kennis van dergelijke dingen, die bij de Oudsten in de hoogste achting stond, en tot de voornaamste dingen van hun wetenschap en inzicht behoorden, is heden ten dage volledig verloren geraakt, en wel dermate, dat men zelfs niet eens meer weet dat er een overeenstemming bestaat. Vandaar zal het wellicht verwondering wekken dat dergelijk dingen door dit gebruik worden aangeduid ...
... Dat de dij de echtelijke liefde betekent, is zoals gezegd vanwege de overeenstemming, en kan ook uit andere plaatsen uit het Woord blijken, zoals uit de voorgeschreven procedure, wanneer een vrouw door haar man van echtbreuk beschuldigd werd, bij Mozes: 'De priester zal de vrouw met de eed van de vervloeking beëdigen, en de priester zal tot de vrouw zeggen: Jehovah zette u tot een vloek en tot een eed in het midden van het volk, wanneer Jehovah uw dij laat vervallen en uw buik laat zwellen. Als hij haar het water te drinken gegeven zal hebben, en het zal geschieden, indien zij bevlekt geworden is, en tegen haar man door overtreding overtreden heeft, en de wateren die vervloekt zijn, zullen in haar komen tot bitterheid, en haar buik zal zwellen en haar dij vervallen en de vrouw zal in het midden van haar volk tot een vloek zijn', (Numeri 5:21-27). Dat de dij vervallen zal, betekent het boze van de echtelijke liefde of de echtbreuk. De overige bijzonderheden die in deze procedure vermeld worden, betekenden elk afzonderlijk bepaalde dingen, zodat er niet het minste is dat niet iets insluit, hoezeer de mens ook, die zonder enige voorstelling van het heilige, het Woord leest, verwonderd zal zijn, waarom er dergelijke dingen in voorkomen ...

Lorber
In zijn eeuwige orde heeft God gewild, dat de geesten die in de aarde in het gericht gevangen zijn, zich uit het kneedbare leem van de hen gevangen houdende aarde een lichaam zouden vormen in overeenstemming met hun geestelijke vorm.
Jakob Lorber, Grote Johannes Evangelie 1, blz. 349

De aardse vormen zijn vaten ter opname van het leven uit God en zij zijn er, reeds te beginnen met het gesteente, door alle rijken der mineralen naar het plantenrijk, door het gehele plantenrijk weer naar het dierenrijk en door dat rijk naar de mens.
Iedere vorm komt overeen met een zekere intelligentie (geestesgesteldheid). Hoe eenvoudiger de vorm is, des te eenvoudiger is ook de daarin aanwezige intelligentie; hoe ontwikkelder en complexer de vorm is, des te meer intelligentie zul je daarin ook vinden.
Jakob Lorber, Grote Johannes Evangelie 6, blz. 110

Er gebeurt op aarde eigenlijk niets op natuurlijke wijze helemaal op zichzelf, maar altijd in volle verbinding met het geestelijke, terwille van een geestelijk doel; want overal staat het geestelijke voortdurend nauw in verbinding met het stoffelijke en beide werken steeds op elkaar in...
Jakob Lorber, Grote Johannes Evangelie 6, blz. 157


terug naar het overzicht










^