Hermetisme en geestkunde
'Zo boven, zo beneden', dé spreuk uit de Tafel van Smaragd van Hermes Trismegistos
(de Tabula Smaragdina Hermetis)
Eenheid in verscheidenheid
Deze serie van twaalf onderwerpen is bedoeld om te laten zien, hoe - vanuit het gezichtspunt van geestkunde - grote geesten en grote boeken, uit verschillende culturen en tijdperken, op kernpunten met elkaar samenhangen. Tijdens mijn vergelijkende godsdienststudie was ik op zoek naar de eenheid in de verscheidenheid. Dat is de reden waarom ik zo vrij ben geweest, weliswaar met schroom, de teksten van grote boeken en grote schrijvers in te delen naar geestkundige aandachtspunten, om zo een vergelijking mogelijk te maken.
De geest en zijn vermogens
Volgens die geestkundige punten is de menselijke geest ooit door liefdevolle verdichting van het geestelijke licht en de geestelijke warmte van de goddelijke algeest, als een bolvormige wolk uit de algeest voortgekomen. Met dat licht en die warmte uit de algeest hangen binnen de menselijke geest de geestelijke vermogens samen: het waarnemen (vormbaar licht), denken (zelfvormend licht), voelen (vormbare warmte) en willen (zelfvormende warmte).
Door die vermogens bewust en beheerst te leren gebruiken door in het dagelijkse bestaan gebeurtenissen te verwerken, maakt de menselijke geest een geestelijke ontwikkeling door. Daardoor komt de geestesgesteldheid steeds meer in overeenstemming met die van de goddelijke algeest, waar de menselijke geest ooit uit is voortgekomen, waardoor de hereniging met de bron mogelijk wordt.
Streven naar inzicht
De genoemde vergelijking is nodig als er naar wetenschappelijk inzicht wordt gestreefd. Wetenschap is een menselijk streven naar het verwerven van betrouwbare kennis door onderzoek te doen naar waarneembare zaken en daar dan aannames, toetsbare gedachten over te vormen. Die aannames kunnen door anderen worden getoetst; daardoor kunnen hun uitkomsten worden vergeleken de eerste, waardoor die op zijn waarde kan worden beoordeeld.
In het geval van godsdienst, geesteswetenschappen en mystiek zijn die 'anderen' de grote geesten en mystici uit het verleden. Komen hun bevindingen overeen met die van mij, dan is er sprake van geesteswetenschap, mystieke wetenschap.
Hermes en geestkunde
Volgens de hermetische spreuk 'Zo boven, zo beneden' komen de eigenschappen van de geestelijke wereld, als de oorzaak ervan, tot uitdrukking in de eigenschappen van de stoffelijke wereld. Het gaat om de wet van de overeenstemming: ook de schepper kan niet anders dan eigenschappen van zichzelf in zijn schepping tot uitdrukking brengen.
Deze stelling uit de Oudheid wordt bevestigd door het antropisch principe (zie het menu): de mogelijkheid dat de mens in de stoffelijke schepping kan bestaan, is de bedoeling van een wijze, maar hier onzichtbare schepper, die er de oorzaak is, dat het heelal een tehuis is voor de mens... de mens is het beginsel ervan en het heelal is in overeenstemming met de noden van de mens...
Deze overeenstemming is het onderwerp van de volgende punten.
Inhoud
1. De levensbeschouwing van het Corpus Hermeticum
2. De Tafel van Smaragd, vertalingen
3. De Tafel van Smaragd in het licht van geestkunde
4. Zo de geest uit de algeest, zo het lichaam uit het heelal - het antropisch principe
5. 'Zo boven, zo beneden' en de uitstraling van de geest en de zon
6. 'Zo boven, zo beneden' en het hexagram
7. Overeenkomsten met de Indiase esoterische literatuur
8. 'Zo boven, zo beneden' en de culturen van de Oudheid.
9. 'Zo boven, zo beneden' en de pythagoreeërs
10. De overeenkomst met Plato's Ideeënleer
11. Overeenkomsten in de Westerse esoterische literatuur
12. 'Zo boven, zo beneden' als kunstwerk
2. De Tafel van Smaragd, vertalingen
3. De Tafel van Smaragd in het licht van geestkunde
4. Zo de geest uit de algeest, zo het lichaam uit het heelal - het antropisch principe
5. 'Zo boven, zo beneden' en de uitstraling van de geest en de zon
6. 'Zo boven, zo beneden' en het hexagram
7. Overeenkomsten met de Indiase esoterische literatuur
8. 'Zo boven, zo beneden' en de culturen van de Oudheid.
9. 'Zo boven, zo beneden' en de pythagoreeërs
10. De overeenkomst met Plato's Ideeënleer
11. Overeenkomsten in de Westerse esoterische literatuur
12. 'Zo boven, zo beneden' als kunstwerk
13. De godheid als 'al het goddelijke': het goddelijke gezin
14. Einsteins speciale relativiteitstheorie: E= mc²
15. De Schrödinger vergelijking (kwantummechanica)
16. Meerdere werelden en elektromagnetische velden
17. Bijzondere godservaringen (Ruusbroec, Hadewijch), de vorming van sterrenstelsels in het jonge heelal en zwarte gaten.
18. De godservaring en de kwantumveldentheorie
19. Het hologram en geestkunde
20. De unieke bolvorm van de menselijke hersenen
21. De verdeling van de geestelijke vermogens over de hersenschors
22. De geesteshand (boven) en neuronale plasticiteit (beneden)
23. De geestgedaante en de zenuwcel
14. Einsteins speciale relativiteitstheorie: E= mc²
15. De Schrödinger vergelijking (kwantummechanica)
16. Meerdere werelden en elektromagnetische velden
17. Bijzondere godservaringen (Ruusbroec, Hadewijch), de vorming van sterrenstelsels in het jonge heelal en zwarte gaten.
18. De godservaring en de kwantumveldentheorie
19. Het hologram en geestkunde
20. De unieke bolvorm van de menselijke hersenen
21. De verdeling van de geestelijke vermogens over de hersenschors
22. De geesteshand (boven) en neuronale plasticiteit (beneden)
23. De geestgedaante en de zenuwcel
^