Diogenes Laertius - Lives of Eminent Philosophers, Book IX, Parmenides

Het leven van Parmenides

Parmenides van Elea

I. Parmenides, zoon van Pyres en inwoner van Velia, was een leerling van Xenophanes. En Theophrastus, in zijn Karakters, zegt dat hij ook een leerling was van Anaximander. Maar hoewel hij een leerling was van Xenophanes, was hij daarna geen volgeling van hem; hij sloot zich aan bij Aminias en Diochaetes de Pythagoreeër, zoals Sotion vertelt, die laatste was een arm maar eerbaar en deugdzaam man. En hij was het wiens volgeling hij werd en na zijn dood richtte hij een heiligdom op ter zijner ere. En zo werd Parmenides, die van adellijke afkomst was en een aanzienlijke rijkdom bezat, er niet door Xenophanes maar door Aminias toe aangezet het rustige leven van een filosoof te kiezen.

II. Hij was de eerste die beweerde dat de aarde bolvormig was, en dat zij zich in het centrum van het heelal bevond. Hij leerde ook dat er twee elementen waren, vuur en aarde, en dat het ene de plaats innam van de schepper en het andere die van de materie. Hij placht ook te onderwijzen dat de mens oorspronkelijk uit klei was gemaakt; en dat zij waren samengesteld uit twee delen, het hete en het koude; waaruit in feite alles bestaat. Een andere van zijn leerstellingen was, dat het verstand en de geest hetzelfde waren, zoals ons wordt meegedeeld door Theophrastus, in zijn Natuurlijke Filosofie, wanneer hij de theorieën van bijna alle verschillende filosofen opsomt.

Hij placht ook te zeggen dat de filosofie van tweeërlei aard was; de ene berustte op een zekere waarheid, de andere op een mening. Waarover hij ergens zegt:
En 't zal nodig zijn voor u om goed te weten,
Het onbevreesde hart van de allesovertuigende waarheid:
Ook de meningen, hoewel minder zeker, van mensen,
die op geen betrouwbaar bewijs berusten.

III. Ook Parmenides filosofeert in zijn gedichten, zoals Hesiod, Xenophanes en Empedocles dat deden. En hij placht te zeggen dat het argument de toets der waarheid was en dat de gewaarwordingen geen betrouwbare getuigen waren.

Daarom zegt hij: -
Laat niet de gewone gebruiken van mensen
uw beter onderwezen ervaring overtuigen,
om te vertrouwen op het onveilige, bedrieglijke inzicht van de mens,
Of verraderlijke oren of willekeurig sprekende tong:
De rede alleen zal de waarheid van de feiten bewijzen.

Daarom zegt Timon over hem...
De krachtige geest van de wijze Parmenides,
die alle fouten van de gedachten...

Onder ijdele fantasieën.
Plato schreef een van zijn dialogen met zijn naam - Parmenides, of een verhandeling over Ideeën.
Hij kreeg bekendheid rond de negenenzestigste Olympiade. Hij schijnt de eerste te zijn geweest die ontdekte dat Hesperus en Lucifer dezelfde ster waren, zoals Phavorinus in het vijfde boek van zijn Commentaren vermeldt. Sommigen schrijven deze ontdekking echter toe aan Pythagoras. En Callimachus beweert dat het gedicht waarin deze leer wordt verkondigd, niet zijn werk is.

IV. Hij zou ook wetten hebben gegeven aan zijn medeburgers, zoals Speusippus optekent in zijn verslag over de filosofen. Hij was ook de eerste schrijver over de vraag die de Achilles wordt genoemd, zoals Phavorinus ons verzekert in zijn Universele Geschiedenis.

terug naar het literatuuroverzicht

^