Mark O'Connell en Raje Airey - Encyclopedie van Tekens en Symbolen
Patronen en vormen
Enkele van de boeiendste symbolen danken dit feit aan slechts één patroon, kleur, lijn of geometrische vorm, maar vaak gaan achter deze basissymbolen de belangrijkste concepten schuil, zoals de eeuwigheid, die als een enkel punt wordt gesymboliseerd of de spiraal, die de kringloop van het leven belichaamt.
Getallen
De complexe symboliek van getallen dateert uit de oudheid. Bij diverse culturen worden getallen in verband gebracht met kosmische principes, die het universum ordenen en structureren en de beweging van de maan en planeten, en het plantaardige, dierlijke en menselijke leven sturen.
Of, zoals Pythagoras (ca. 569-475 v.Chr.), die wel de eerste echte wiskundige wordt genoemd, het zei: "Getallen bepalen alles."
Numerologie is een van de oudste symboolwetenschappen. Beschavingen van over de hele wereld hebben de afzonderlijke getallen symbolische betekenissen gegeven: hier volgen enkele van de belangrijkste associaties voor één tot tien.
1 Het getal een staat voor het begin en de schepping. Daarnaast staat het symbool voor het menselijke ras en wordt weergegeven met een staande steen, rechtopstaande staf en de opgerichte fallus. In monotheïstische religies is de één het getal van God, terwijl één in de jungiaanse psychologie een verbindende symbolische betekenis heeft. In de indiaanse aardetelling staat de één symbool voor Grootvader Zon en vuur, de Levensvonk.
In de pythagorische getallenleer staat de één voor het mannelijke beginsel.
2 De Chinese numerologie is gebaseerd op het getal twee, want volgens de tao bestaat het universum uit polariteiten, wat wordt uitgedrukt door de complementaire krachten yin en yang. De twee staat symbool voor paren en dualiteit, de scheiding tussen schepper en schepping, geest en materie, man en vrouw, licht en donker. Volgens de indiaanse aardetelling staat de twee voor Grootmoeder Aarde, het lichaam, de aarde, dood en ze1fbeschouwing.
Voor de pythagoreeërs is hij het vrouwelijke beginsel.
3 Het getal drie symboliseert alle aspecten van de schepping, zoals geboorte, leven en dood; verleden, heden en toekomst; en geest, ziel en lichaam. Voor de Chinezen duidt de drie op compleetheid door het samenkomen van hemel, aarde en mensheid. In de islam symboliseert hij de ziel, en de indianen associëren hem met water en emoties. Bij de Dogon staat hij symbool voor het mannelijke beginsel. De drie houdt verband met de driehoek.
Volgens de pythagorische getallenleer staat de drie symbool voor harmonie, de vereniging van eenheid (één) en verscheidenheid (twee).
4 Het getal vier heeft betrekking op de windstreken, seizoenen, elementen en maanfasen. Zijn symboliek houdt verband met zowel het kruis als de vierhoek en verwijst naar orde, stabiliteit en betrouwbaarheid. In de islam is de vier met materie verbonden en in het christendom met de vier evangeIisten. In de hindoeïstische veda’s, die uit vier delen bestaan, is hij een heilig getal en volgens de indiaanse aardetelling harmonie.
Volgens de pythagorische getallenleer symboliseert het getal perfectie.
5 In China is de vijf het getal van de harmonische vereniging van yin (twee) en yang (drie), terwijl hij in India de elementen - vuur, lucht, aarde, water en ether symboliseert. In de indiaanse aardetelling staat de vijf voor de mens als heiIig wezen die de ruimte tussen aarde en hemel, verleden en toekomst en de materiële wereld en het geestenrijk overbrugt.
Volgens Pythagoras is vijf het getal van de mensheid, het menselijke lichaam, dat met zijn vier ledematen en hoofd binnen een pentagram, of vijfpuntige ster, past.
6 In China staat het getal zes voor hemelse macht en een lang leven. De indiaanse aardetelling associeert het getal met de voorouders [familie]. Als zeshoek of zespuntige ster symboliseert de zes harmonie en evenwicht. Het boeddhisme kent diverse groepen van zes, zoals de zes bewustzijnsniveaus.
In het nieuwtestamentische boek Openbaring wordt de zes met zonde geassocieerd: in de Apocalyps is hij als 666 het getal van de duivel.
In de pythagorische getallenleer is zes met rechtvaardigheid verbonden.
7 De zeven heeft een wijdverbreide betekenis. Hij is het getal van de planeten die in de oudheid bekend waren (de zon, maan, Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en Saturnus) en de dagen van de week. De sjamanistische kosmische boom heeft zeven takken, de regenboog zeven kleuren, het menselijke lichaam zeven chakra’s. De oude Egyptenaren kenden zeven goden van het licht en zeven goden van het donker. Het joodse nieuwjaar begint in de zevende maand van de joodse kalender, de menorah, de kandelaar die op de ark van het Verbond stond, heeft zeven armen.
Moslims geloven dat er zeven hemelen, zeven hellen en zeven aardes bestaan, terwijl voor christenen de zeven zowel hemelse deugden als dodelijke zonden symboliseert.
Pythagoras noemde de zeven: het denken, het verstand, het pythagorische licht. De zeven gaat over magie, over het inzicht in de betekenis van geboorte en dood.
8 Vrijwel overal ter wereld is de acht het symbool van kosmisch evenwicht. Voor de Amerikaanse indianen is hij het getal van alle natuurwetten. In het boeddhisme is hij verbonden met het dharmachakra (het achtspakige levenswiel) en de acht bloembladeren van de lotus, die staan voor de acht wegen naar spirituele perfectie. Taoisten vereren de Acht Onsterfelijken en de acht gelukbrengende dingen, terwijl de hindoegod Vishnu acht armen heeft, gelijk de acht hoeders van de ruimte [kubus].
Ook in het Afrikaanse geloof is de acht een belangrijk getal: de Dogon kennen acht helden-scheppers en acht oervoorouders.
Pythagoras verbond de acht met de kubus, de aarde, de buitenwereld; de acht is volgens hem het ingrijpen in de wereld omwille van de gerechtigheid.
9 Negen is verbonden met de symboliek van de drievoudige macht van drie - de drie trimesters (driemaandelijkse perioden van zwangerschappen of de drie triaden van de negen engelenkoren. In China heeft het getal zeer gunstige associaties, aangezien het de hemelsferen symboliseert.
Bij de Azteken was de negen verdiepingen hoge tempel een weergave van de negen hemelen of fasen die de ziel moest doorlopen. In de indiaanse aardetelling staat de negen symbool voor de maan, verandering en beweging.
De negen verbeeldde bij Pythagoras de volgroeide geest.
10 In de Bijbel is hij het getal van Gods geboden en bij de indianen staat de tien voor het verstand.
In de pythagorische getallenleer symboliseert de tien goddelijke macht.
[Het enneagram komt in deze omvangrijke encyclopedie niet voor.]
terug naar Pythagoras' getallenleer
terug naar het literatuuroverzicht
terug naar het weblog
^