Is godsdienst de oorzaak van oorlogen?
Met enige regelmaat is de opmerking te horen dat godsdienst aanzet tot geweld en oorlog. Hoewel een oppervlakkige beoordeling van de geschiedenis deze mensen gelijk lijkt te geven, berust deze mening toch op een denkfout. Een 'godsdienst' op zich kan namelijk niet iets doen, het ligt aan de wijze waarop de méns met zijn godsdienst omgaat, hoe díe zijn godsdienstige leer beoordeelt en ernaar handelt.
Een grondiger beoordeling van de geschiedenis laat zien, dat godsdiensten hebben geleid tot gemeenschapszin, voor de gelovigen betekenis hebben gegeven aan het bestaan op aarde, de oorzaak zijn geweest van beschaving, omvangrijke kunstuitingen en cultuur. Het zijn monniken geweest die scholen hebben gesticht en onderwijs hebben gegeven, die weeshuizen en ziekenhuizen hebben gebouwd en geleid, en dat allemaal met onbaatzuchtige inzet.
Het kwam door enkelingen, die losse teksten uit hun leer zodanig uitlegden en vergeleken met hoe andere godsdiensten daarmee omgingen, dat de vrede werd verstoord. Door hun omgeving op te hitsen kwam het tot onmin, afscheiding en strijd... die uiteindelijk op een godsdienstoorlog kon uitlopen.
Het waren enkele theologen die in Genesis teksten vonden die in het nadeel van de gekleurde medemens konden worden uitgelegd, wat uitmondde in de apartheidspolitiek. Sommige teksten in de Koran kunnen in het nadeel van andersdenkenden worden uitgelegd, maar door de nadruk te leggen op de opbouwende teksten die er evengoed zijn, blijft de vrede bewaard. Het gaat om de menselijke keuze die wordt gemaakt.
Sommige godsdiensten, zoals het Zoroastrisme, het Taoïsme en het Boeddhisme, hebben nooit oorlogen gekend.
Ook wordt wel de mening verkondigd dat als godsdienst wordt afgeschaft, de vrede vanzelf zal volgen. Dat plan is in de geschiedenis door twee politieke stromingen uitgevoerd: het communisme en het fascisme. Zij hebben zich ingespannen het geloof uit te roeien en de wetenschap en de rede daarvoor in de plaats te stellen. Nog nooit in de geschiedenis van de mensheid hebben er echter zoveel mensen het leven gelaten dan onder het bewind van deze politieke richtingen. Het aantal slachtoffers van het communisme wordt geschat op honderd miljoen en datzelfde geldt voor het fascisme.
De geschiedenis van het communisme heeft laten zien, dat het geloof onuitroeibaar is. Ondanks 70 jaar tegenwerking en terreur ('schrik aanjagen'), bleeft het geloof levend en bloeide weer op toen het juk van het communisme werd afgeschud. Het is blijkbaar een verschijnsel dat bij het menszijn hoort.
Heden ten dage meent men in de verwereldlijkte Westerse wereld het zonder godsdienst te kunnen stellen. Dat is echter de oorzaak van een bestaansleegte, waardoor steeds meer jonge mensen antidepressiva en kalmerende middelen nodig hebben om staande te kunnen blijven en zelfdoding onder de jeugd stijgt. Niemand hoort meer de woorden: "Heb God lief boven al en je naaste als jezelf," door mensen met gezag uitgesproken, waardoor de algemene houding 'ieder voor zich' in de maatschappij almaar toeneemt.
Het zou goed zijn als het verschijnsel godsdienst in de maatschappij weer de plaats krijgt die het toekomt, zodat de mens de betekenis van zijn bestaan weer kan gaan zien in licht van de eeuwigheid.
terug naar de vragenlijst
terug naar het weblog
^