referentiekader
Het woord 'referentiekader' hangt samen met 'refereren', van het Latijnse 'referre': verwijzen naar; en met 'kader' van het Latijnse 'quadrum': 'vierkant' dat de betekenis omraming, lijst, omlijsting heeft gekregen.
In het algemeen is een referentiekader een groep van gegevens (waarden, normen, begrippen, kennis) van waaruit de waarde van nieuw zich voordoende gebeurtenissen of verschijnselen wordt beoordeeld.
de geest temidden van de
ziel, die kennis en levens-
ervaring als inhoud heeft
Worden er nieuwe ervaringen opgedaan, dan worden die vergeleken met die inhouden van het geheugen, waarop een beoordeling van de waarde van die nieuwe ervaringen volgt.
Zonder persoonlijke, innerlijke zelfstandigheid wordt de menselijke geest onmiddellijk beïnvloed en gedreven door de uiterlijke gebeurtenissen en de daarmee samenhangende innerlijke levenservaring. Het gedrag als antwoord op die gebeurtenissen ligt vast en is voorspelbaar vanuit de culturele achtergrond van de persoon (het referentiekader).
In deze toestand heeft een groepsgeest de overhand en kan de persoon niet veel anders doen dan als een trekpop handelen vanuit deze achtergrond, die door opvoeding en cultuur is gevormd. De persoon handelt als lid van een bepaalde groep.
Is er door geestelijke ontwikkeling een innerlijke zelfstandigheid ontstaan, dan is de menselijke geest in staat op een afstandelijke wijze te kijken naar zowel de uiterlijke gebeurtenissen alsook naar de levenservaring die in de ziel aanwezig is; er wordt een zekere afstand bewaard, doordat ook de betekenis van de eigen opvoeding, levenservaringen en kennis zelfstandig zijn bekeken en beoordeeld.
De zelfstandigheid van de zélf denkende en voelende geest heeft tot gevolg dat een oordeel over een nieuwe gebeurtenis eerst innerlijk wordt overwogen en die overweging daarna wordt vergeleken met de inhoud van het geheugen, voordat er wordt gehandeld.
De nog onzelfstandige geest handelt, gedreven door de inhoud van het referentiekader; hoe zelfstandiger de menselijke geest is geworden, hoe meer die handelt vanuit zichzelf, vanuit persoonlijke overwegingen.
terug naar de vragenlijst
^