aandrift
De aandrift is een onbeheerste toestand van de geestelijke levenskracht. De levenskracht beheerst in die toestand niet zichzelf, maar wordt gedreven door de gebeurtenissen en door de eigen gewaarwordingen, voorstellingen en aandoeningen, die door die gebeurtenissen worden opgewekt.
Doet de geest zelf niets met de gebeurtenissen in het dagelijkse bestaan, heeft die er niet zelf greep op, dan kunnen die gebeurtenissen de overhand krijgen en omgekeerd de geest gaan aangrijpen. De geest laat die dan over zich heen komen en wordt er de speelbal van. Wat dan in de geest ontstaat is de onbeheerste, geestelijke werkzaamheid, waarbij de geest wordt geboeid door gewaarwordingen en voorstellingen die met die gebeurtenissen samenhangen, en wordt gedreven door aandoeningen en aandriften die ontstaan als gevolg van die gebeurtenissen. De onbeheerste werkzaamheid van de vermogens leidt tot een onaangepast, weinig zinvol gedrag.
Dit in tegenstelling tot de beheerste, geestelijke werkzaamheid, waarbij de geest bewust en beheerst de gebeurtenissen om zich heen waarneemt, ze in zichzelf verwerkt door ze te overdenken en te doorvoelen, en er dan iets mee wil gaan doen. Dit leidt tot een aangepast en zinvol gedrag.
Wordt de geest gehinderd de aandrift te uiten, dan wordt zij tot driftigheid. De onbeheerste en daardoor ongeordende toestand van de geestelijke warmte en het geestelijke licht komt dan tot uitdrukking in een onbeheerst, onaangepast en heftig gedrag. Dat heeft meestal nadelige gevolgen voor de geest zelf, waardoor de toestand van kwaad tot erger kan worden.
terug naar de woordenlijst A
^