angst
Angst is een verlammend gevoel van onmacht en daardoor onzekerheid, wat een gevoel van dreigend onheil vanuit de buitenwereld tot gevolg heeft.
Angst is een gemoedstoestand, die wordt gekenmerkt door een verlammend gevoel van zelfwantrouwen. Zelfwantrouwen is een gebrek aan vertrouwen in het bewuste en beheerste gebruik, dat de geest van de eigen vermogens zou kunnen maken, wat onzeker maakt. Daardoor ontbreekt het gevoel van vertrouwen om ervaringen, die door de tijd als stroom van gebeurtenissen op de geest afkomen, aan te zullen kunnen door ze te verwerken. Daardoor ontstaat angst als een benauwend gevoel te zullen falen (faalangst), waardoor toekomstige gebeurtenissen de geest zullen kunnen overweldigen en de geest er aan ten onder zal gaan. Dat heeft angst voor de toekomst tot gevolg, waardoor de angstige geest zich nergens veilig en voortdurend opgejaagd voelt.
Angst is een van tevoren bestaand gevoel van zelfwantrouwen, waarbij de oorzaak van de angst vaag is, doordat de toekomst onbekend is. De geest is zich wel min of meer bewust voortdurend in een angstige gemoedstoestand te verkeren, maar weet niet duidelijk waardoor, doordat de oorzaak een gebrék is. Het is het ontbreken van vertrouwen in zichzelf, het ontbreken van de zekerheid de eigen vermogens zinvol te zullen kunnen gebruiken bij het oplossen van zich aandienende moeilijkheden, die daardoor overal worden vermoed. Daardoor verkeert de angstige geest in een kwellende toestand van onzekerheid.
Het woord angst hangt samen met 'eng', 'nauw'; de angstige geest voelt zich benauwd, klein en van alle kanten onder druk gezet. De angstige geest is 'bang', wat afkomstig is van 'be-angst'.
Naast angst als een váge gemoedstoestand komt vrees voor; daarbij is er sprake van een dúidelijke oorzaak die bekend is, waartegenover de geest zelfwantrouwen voelt; bijvoorbeeld hoogtevrees. Alleen op hoogten verblijvend, slaat de angst toe; weer beneden is de angst tot grote opluchting geheel verdwenen.
Door onbekendheid met dit onderscheid wordt er gesproken over 'vliegangst', wat in feite 'vliegvrees' is. De oorzaak van de angst is immers bekend: men ziet op tegen vliegen.
terug naar de woordenlijst A
^