arbeid en zorg
De menselijke geest kan op twee wijzen werkzaam zijn, die tegendelen van elkaar zijn: de mannelijke en de vrouwelijke wijze van werkzaamheid.
Deze wijzen van werkzaamheid in de geest hangen samen met de volgorde van de geestelijke vermogens. In de mannelijke geest is die volgorde: waarnemen, dénken, voelen en willen; in de vrouwelijke geest is de volgorde: waarnemen, vóelen, denken en willen.
Doordat in de mannelijke geest het denken voorop staat, is de werkzaamheid van de mannelijke geest in de eerste plaats gericht op de onderwerpen van het denken: op kennis, zaken en voorwerpen. De mannelijke werkzaamheid wordt daardoor gekenmerkt door de begrippen arbeiden en ondernemen. De werkwijze wordt gekenmerkt door het behandelen van kennis, zaken en voorwerpen.
Doordat in de vrouwelijke geest het voelen voorop staat, is de werkzaamheid van de vrouwelijke geest in de eerste plaats gericht op de onderwerpen van het voelen: op levende wezens in het algemeen, personen, dieren en planten. De vrouwelijke werkzaamheid wordt daardoor gekenmerkt door de begrippen zorgen, begeleiden en dienen. De werkwijze wordt gekenmerkt door overgave aan de behoeften van anderen, in het algemeen van levende wezens.
Het onderscheid in de werkzaamheid van de mannelijke en de vrouwelijke geest is te beschrijven aan de hand van het balspel. Zoals het spel zich aan de waarnemer voordoet, doen beiden schijnbaar hetzelfde; maar in de bedoeling van het spelen met de bal is een wezenlijk onderscheid. De mannelijke geest ontvángt de bal met het doel weer te kunnen spélen, de vrouwelijke geest spéélt de bal met het doel weer te kunnen ontvángen. Alleen daardoor blijft het spel gaande. Het spelen van de bal hangt samen met het behandelen van de bal, het ontvangen met de overgave aan de bal.Het doel van de arbeid als de mannelijke werkzaamheid zijn zaken en dingen, het doel van het zorgen als de vrouwelijke werkzaamheid zijn de noden van levende wezens, met andere woorden de noden van de geest. De vrouwelijke werkzaamheid richt zich daarmee op het wezenlijke: de geest, die aanwezig is in mensen, dieren en planten.
Toch wordt door de eenzijdigheid, die ontstaat door de onbewuste vereenzelviging met dit tijdelijke bestaan, aan de arbeid, die zich richt op het voortbrengen van stoffelijke gebruiksvoorwerpen en vergankelijke dingen, veel meer waarde gehecht in de vorm van geldelijke waardering dan aan de zorg, die, door het gezichtspunt van de onbewuste vereenzelviging, 'alleen maar geld kost'; terwijl alleen zíj gericht is op het wezenlijke en eeuwige: de geest!
Het Latijnse woord voor 'man' is 'mas', dat samenhangt met 'musculus', spier, en daardoor met arbeid. Het woord voor 'vrouw' is 'femina', dat samenhangt met 'femur', heup en met 'famulare', dienen, en daardoor met zorg.
terug naar de woordenlijst A
^