geestestoestand
Naast de geestesgestéldheid: de mate van beheersing van de vermogens, bestaat de geestestóestand. Hoewel de betekenissen van 'gesteldheid' en 'toestand' dicht bij elkaar liggen, is er toch een onderscheid. Een 'gesteldheid' is de wijze waarop de samenstellende onderdelen van een geheel (bijvoorbeeld de vermogens) t.o.v. elkaar zijn gesteld, terwijl een 'toestand' een 'wijze van zijn' is, een 'manier om in de wereld te staan'. De geestestoestand is de ontwikkelingstoestand van de geest als geheel: het is de plaats waar die geest zich bevindt op de geestelijke ontwikkelingsweg, de levensweg.
De geestestoestand heeft betrekking op de levensbeschouwing: de opvattingen omtrent het wezen van de mens en de waarde van het leven, en hoe dat leven moet worden geleid; ook de opvattingen over de betekenis van het lot en de houding tegenover de uiterlijke levensomstandigheden, de wereldbeschouwing, behoren ertoe.
De volgende geestestoestanden of geestelijke ontwikkelingstoestanden zijn te onderscheiden:
1 de geestestoestand van onbewuste vereenzelviging (zie aldaar), van de bewuste vereenzelviging of gehechtheid (zie aldaar), en de eenzijdige vereenzelviging (zie aldaar), wat toestanden zijn die te maken hebben met de toestand van ínwikkeling in dit tijdelijke bestaan;
2 en daarna komen de geestestoestanden van de bewustwording hiervan en de poging zich hieruit te bevrijden;
3 waarna de zelfverwerkelijking en hereniging kunnen volgen - de laatste twee behoren tot de toestand van geestelijke óntwikkeling, die uiteindelijk tot het doel leidt: de toestand van hereniging.
Deze ontwikkelingstoestanden doen zich zowel op aarde als in de geestelijke wereld voor. Afhankelijk van de bereikte toestand op aarde worden zij na het overlijden op geestelijke wijze in de geestelijke wereld voortgezet.
De geestesgesteldheid en de geestestoestand hangen weliswaar in grote lijnen met elkaar samen, maar op een persoonlijke wijze. De vermogens vormen wel een samenhangende eenheid, maar desondanks kan het ene vermogen in één en dezelfde persoon door de levensbestemming makkelijker tot ontwikkeling worden gebracht dan het andere. Ook kan er bijvoorbeeld door tegenslagen, vermoeidheid of ziekte, een tijdelijke terugval in een vorige ontwikkelingstoestand ontstaan.
Door deze oorzaken kunnen twee menselijke geesten die ongeveer in eenzelfde geestestóestand verkeren, die even ver gevorderd zijn op de weg en een overeenkomende levensbeschouwing hebben, toch door een geheel verschillende geestesgestéldheid en daarmee samenhangende persoonlijkheid worden gekenmerkt.
Omgekeerd kunnen twee geesten met een wat geestesgesteldheid betreft vergelijkbare personen en persoonlijkheden zijn, er toch geheel verschillende levensbeschouwingen op na houden.
terug naar de woordenlijst G
^