godsdienst
Godsdienst betekent 'dienst aan God'. De menselijke geest dient God door de geestelijke vermogens - het waarnemen, overdenken, doorvoelen en willen, die God uit zichzelf aan de menselijke geest als goddelijke eigenschappen heeft meegegeven - tot ontwikkeling te brengen, door ze bewust en beheerst te leren gebruiken.
In de ontwikkelde toestand komen de vermogens in het gedrag tot uiting als het geweten en de deugden, waardoor de samenhang met alle andere menselijke geesten tot stand kan komen; door gewetensvol en deugdzaam gedrag worden al Gods schepselen gediend. Pas als iedereen dit doet, komt de mensheid weer tot de eenheid, die Jezus' zendeling Paulus bedoelt met het 'Mystieke lichaam van Christus' en de jezuïet en paleontoloog Teilhard de Chardin met het 'punt Omega'.
Door zelfbezinning, door de werkzaamheid van de vermogens op zichzelf als geest te richten, komt de geestesgesteldheid langzaam maar zeker in overeenstemming met die van de algeest, waardoor de samenhang met God, de hereniging, tot stand komt; door zelfbezonnenheid en gebed wordt God als de verbindende algeest gediend.
Religie
Het woord 'religie' hangt samen met het Latijnse ‘religare’: herverbinden, herenigen - de verbinding met God herstellen; de hereniging met God is het doel van 'godsdienst'. Maar het woord hangt ook samen met ‘religere’: nauwgezet herlezen, betrachten, beoordelen. Dat woord hangt weer samen met Latijn ‘lectio’: belezenheid (ons leenwoord ‘lectuur’), maar ook met ‘een keuze maken’, en met ‘lectus’: uitgekozen, uitgezocht (leenwoord 'selecteren'); en het hangt samen met Latijn ‘legere’: uitkiezen, uitzoeken, verzamelen.
Kiezen
Om iets te kunnen verzamelen door een keuze te maken, moeten de geestelijke vermogens worden gebruikt; een keuze kan immers pas worden gemaakt als de waarde van een aantal zaken is overdacht en doorvoeld, nadat die zaken goed zijn waargenomen. Na het overdenken en doorvoelen kan dan een keuze worden gemaakt, waarvoor een wilsbesluit nodig is.
Voor de hereniging met God - de betekenis van het woord 'religio' - is het noodzakelijk dat de menselijke geest werkzaam wordt door bewust en beheerst de geestelijke vermogens te leren gebruiken... wat uiteindelijk ook leidt tot de ontwikkeling van het geweten en de deugden, waarbij immers steeds keuzes moeten worden gemaakt.
Door steeds juiste keuzes te maken, wordt langzaam maar zeker de eenheid van de mensheid bevorderd en daardoor 'dient men God'.
terug naar de woordenlijst G
^