De negen persoonlijkheidskenmerken
De negen persoonlijkheidskenmerken zijn de geestelijke vermogens in de samengestelde toestand, samen met de uit- of ingekeerde instelling van de persoon.
Het gaat bij de persoonlijkheidskenmerken om de mens, een levend wezen. Ik ben van mening dat de gewoonte van numerologen en enneagrammers om iemand enkel met een getal aan te duiden, aan het aanzien van dat levende wezen afbreuk doet (maar besef ook dat het verleidelijk is door zijn eenvoud).
Om die reden heb ik hier de persoonlijkheidskenmerken vooraan gezet en het getal, dat naar de numerologie verwijst, erachter.
Inhoud
De negen eenzijdige persoonlijkheidskenmerken
Het uitgekeerde waarnemen (5)
Het ingekeerde waarnemen (4)
Het uitgekeerde denken (3)
Het ingekeerde denken (7)
Het uitgekeerde voelen (2)
Het ingekeerde voelen (6)
Het uitgekeerde willen (8)
Het ingekeerde willen (1)
Het innerlijke evenwicht (9)
De geheel ontwikkelde persoonlijkheid
Het uitgekeerde waarnemen (5)
a Het waarnemingsvermogen is de zin voor de werkelijkheid en de uitgekeerd waarnemende persoon heeft daardoor aandacht voor personen, voorwerpen en gebeurtenissen in de buitenwereld.
b Door de uitgekeerde waarneming
- en de aandacht voor voorwerpen heeft heeft deze persoon een zakelijke en een praktische instelling; zo’n persoon is leergierig en wil veel te weten komen, maar blijft door de uitgekeerde instelling aan de oppervlakte;
- zo iemand streeft ernaar van het leven te genieten in allerlei vormen: van eenvoudig zintuiglijk genot als eten en drinken (de levensgenieter) tot hoogstaand kunstzinnig genot (de kunstenaar, de kunstkenner);
- deze persoon streeft naar afwisseling in de omgeving met het doel veel ervaringen op te doen en iets te kunnen beleven; er moet in de omgeving iets te beleven zijn, anders is er niets aan.
c Door de uitgekeerde instelling
- heeft zo iemand de behoefte ook bij ánderen aandacht voor iets te wekken en streeft er daardoor naar anderen iets te laten zien of iets te leren (leraar, reisleider);
- door de uitgekeerde instelling heeft deze persoon behoefte aan gezelligheid en drukte om zich heen; zo iemand is een gezelschapsmens en is graag het middelpunt van het gezelschap; kan uitgebreid en op boeiende wijze over allerlei ervaringen vertellen (op feestjes de gangmaker).
d Het denken en voelen worden gebruikt voor de doelen van de uitgekeerd waarnemende persoon:
- het denken blijft beperkt tot de ervaarbare werkelijkheid;
- het voelen komt tot uiting in een welgemeende belangstelling, maar die wel oppervlakkig blijft.
e Het willen en de ingekeerde instelling verkeren in een min of meer onbeheerste toestand,
- waardoor zo iemand ook ongeduldig kan zijn, kan overdrijven of door een zekere heftigheid wordt gekenmerkt;
- door het ontbreken van de ingekeerde instelling heeft zo iemand geen zin zich ergens in te verdiepen en heeft daardoor een afkeer van levensbeschouwelijke onderwerpen.
In de Astrologie: Maan en Jupiter; Tarot: Koning van Munten (Pentagrammen); Numerologie 5; Enneagram 7
terug naar de Inhoud
Het ingekeerde waarnemen (4)
a Het waarnemingsvermogen is de zin voor de werkelijkheid en als dat naar binnen is gekeerd, dan betekent dat, dat de beelden in de eigen binnenwereld als een werkelijkheid worden ervaren;
- maar dat geldt ook voor de buitenzintuiglijke ervaringen, ingevingen, die daarin doordringen.
b Door de ingekeerde waarneming
- worden de aandacht en de werkzaamheden beperkt tot een klein gebied, daardoor heeft deze persoon aandacht voor kleinigheden, werkt daardoor aandachtig en nauwkeurig (boekhouder, ambtenaar);
- door de ingekeerde waarneming heeft zo iemand een goed verbeeldingsvermogen en vormt daardoor in de eigen binnenwereld beelden en klanken, die vervolgens in de buitenwereld als kunstuitingen worden weergegeven (de kunstenaar, componist).
c Door de ingekeerde instelling
- streeft zo iemand ernaar de schoonheid in de naaste omgeving te bevorderen door daar eerst persoonlijke aandacht voor te hebben en die schoonheid vervolgens voor zichzelf te beleven en ervan te genieten;
- zo iemand voelt zich thuis in een kleine, overzichtelijke leefgemeenschap, waar een persoonlijke band met de leden bestaat en houdt zich het liefst bescheiden op de achtergrond (de huisvrouw);
- door de ingekeerde aandacht worden ingevingen en voorgevoelens opgemerkt en er wordt ook wat mee gedaan (de paragnost).
d Het denken en voelen worden gebruikt voor de doelen van de ingekeerd waarnemende persoon:
- het denken wordt gericht op praktische zaken en op bijzonderheden, kleinigheden,
- het voelen is gericht op een kleine kring van mensen, waarmee een persoonlijke band bestaat.
e Het willen en de uitgekeerde instelling verkeren in een min of meer onbeheerste toestand,
- waardoor zo iemand gebrek heeft aan ondernemingslust, en zich daardoor aan behoeften van anderen aanpast en zich laat leiden;
- maar wordt het gedrag van anderen te overheersend, waar zo iemand zelf aanleiding toe geeft, dan kan dat onbeheerste willen ook de oorzaak zijn van lijdzaam verzet of een onverwachte opstandigheid.
In de Astrologie: Maan en Saturnus; Tarot: Koningin van Munten (Pentagrammen); Numerologie 4; Enneagram 4
terug naar de Inhoud
Het uitgekeerde denken (3)
a Het denkvermogen is de zin voor inzicht en waarheid: het is de waarheidszin. De uitgekeerd denkende persoon overdenkt daardoor wat de betekenis is van voorwerpen en gebeurtenissen in de buitenwereld.
b Door het uitgekeerd denken
- is deze persoon verstandig, zakelijk en heeft verbeeldingskracht;
- zo iemand kan helder en opbouwend denken en kan gedachten goed onder woorden brengen;
- deze persoon streeft naar wetenschap, maar meer door verbreding van kennis dan verdieping;
- zo iemand is voortdurend bezig inzichten te ontwikkelen en is op zoek naar eigenschappen en wetmatigheden in de natuur (natuurwetenschapper).
c Door de uitgekeerde instelling
- vertoeft zo iemand graag in gezelschappen en voert dan al vlug de boventoon doordat deze persoon de neiging heeft voortdurend verstandelijke oordelen met overtuiging uit te spreken;
- zo iemand streeft ernaar de eigen opvattingen bij anderen ingang te doen vinden, maar heeft ook de behoefte anderen tot denken aan te zetten door krachttermen en prikkelende uitspraken te doen;
- door de uitgekeerde instelling wil deze persoon voor de ander denken, wil anderen leiden en besturen door regels en wetten voor hen op te stellen (de bestuurder, manager),
- zo iemand weet het altijd beter en wil ook graag het laatste woord hebben.
d Het waarnemen en willen worden gebruikt voor de doelen van het uitgekeerde denken:
- het waarnemingsvermogen wordt gebruikt voor wat men vanuit de eigen gedachtenwereld wil waarnemen en onderzoeken,
- het willen is gericht op onderzoek op het eigen vakgebied.
e Het voelen en de ingekeerde instelling verkeren min of meer in een onontwikkelde toestand,
- waardoor de uitgekeerd denkende persoon ook kan worden gekenmerkt door een ongevoelige houding en door een persoonlijke vooringenomenheid;
- door het gebrek aan medegevoel kan zo iemand worden gekenmerkt door een starre rechtlijnigheid, iemand die zonder mededogen zegt waar het op staat;
- door het gebrek aan medegevoel kan de behoefte bestaan zich te meten met anderen, wat tot uiting kan komen als minachting en wedijver (de eerzuchtige wetenschapper, de zelfverzekerde politicus).
In de Astrologie: Mercurius en Jupiter; Tarot: Koning van Zwaarden; Numerologie 3; Enneagram 8
terug naar de Inhoud
Het ingekeerde denken (7)
a Het denkvermogen is de zin voor inzicht en waarheid: het is de waarheidszin. De ingekeerd denkende persoon overdenkt daardoor de onderwerpen, gedachten en kennis, die aanwezig zijn in de eigen binnenwereld.
b De ingekeerd denkende persoon
- is scheppend denkend in zichzelf werkzaam, maar op een beperkt gebied en kan daardoor de aandacht goed en langdurig bij één bepaald onderwerp in zichzelf vasthouden;
- zo iemand streeft naar geestelijk inzicht door zelfonderzoek, hij of zij zoekt naar de zin van het bestaan waardoor geesteswetenschappelijke inzichten worden ontwikkeld;
- door het ingekeerde denken kan zo iemand verborgen verbanden ontdekken; daardoor ontstaat er orde en samenhang in de eigen binnenwereld, waardoor de gedachtenwereld kan worden uitgebouwd tot een s wijsgerig denkstelsel (de wijsgeer, de geesteswetenschapper).
c Door de ingekeerde instelling
- is zo iemand echter beter in luisteren en schrijven, dan spreken en vóór er iets over een onderwerp kan worden gezegd, moet er eerst een diepgaande studie over worden gemaakt;
- door de ingekeerde instelling uit zo iemand ondanks een innerlijke rijkdom aan kennis zelden ongevraagd een mening over iets;
- deze persoon streeft naar verdieping van inzicht en het begrijpen van de grondslag der dingen en heeft daardoor geheel uit zichzelf een godsdienstige instelling; hij of zij heeft belangstelling voor mystiek en gaat er uit zichzelf toe over geestelijke oefeningen te doen.
d Het waarnemen en willen worden gebruikt voor de doelen van het ingekeerde denken:
- het waarnemen wordt gericht op het verwerven van veel en diepgaande kennis en
- de wilskracht wordt gebruikt om zich langdurig met één onderwerp te kunnen bezighouden.
e Het voelen en de uitgekeerde instelling zijn min of meer onontwikkeld en
- dat heeft tot gevolg dat zo iemand ook een verborgen gebrek aan zelfvertrouwen heeft en zich voortdurend onzeker voelt met betrekking tot het oordeel van anderen;
- zo iemand houdt gevoelens voor zichzelf en lijkt daardoor naar buiten toe onverschillig; heeft een afkeer van persoonlijke betrokkenheid en kan daardoor een onverstoorbare indruk maken.
In de Astrologie: Mercurius en Saturnus; Tarot: Koningin van Zwaarden; Numerologie 7; Enneagram 5
terug naar de Inhoud
Het uitgekeerde voelen (2)
a Het voelen is de zin voor saamhorigheid en liefde: het is de liefdeszin; en de uitgekeerd voelende persoon is gericht op het vormen van een gevoelsband met anderen in de buitenwereld.
b De uitgekeerd voelende persoon
- heeft een goed ontwikkeld aanpassingsvermogen naar anderen toe, daardoor wordt de gemoedstoestand waarin anderen verkeren, aangevoeld, herkend; en deze persoon voelt vervolgens zo met anderen mee dat die zich voor hen wil inzetten;
- zo iemand kan eigen gevoelsoordelen van in- of ontstemming over een bepaald voorval niet voor zich houden, maar moet ze uitspreken: hij of zij heeft 'het hart op de tong';
- bijzondere gebeurtenissen moeten met iemand anders worden gedeeld;
- deze persoon is voor het éigen zelfgevoel afhankelijk van het kunnen zorgen voor ánderen; en
- zo iemand voelt zich daardoor zo verantwoordelijk voor de persoonlijke verstandhouding met anderen, dat de schuld eerst bij zichzelf wordt gezocht als er in die verhouding iets mis gaat.
c Door de uitgekeerde instelling
- kan zo iemand niet leven zonder vriendschapsbanden, deze persoon houdt van gezelligheid, bouwt een grote kennissenkring op en streeft naar samenwerking met anderen;
- deze persoon voelt zich verantwoordelijk voor de gemoedstoestand van anderen en spant zich daardoor in om een goede sfeer te scheppen (de gastvrouw);
- zo iemand voelt zich persoonlijk betrokken bij anderen en weet door dat te tonen het beste in de ander naar boven te halen (opvoeding, onderwijs, persoonlijke begeleiding),
- als er onenigheid ontstaat, ervaart zo iemand dat als onaangenaam en tracht dan door gesprekken en door gevoelsmatig op iemand in te werken toch weer tot overeenstemming te komen.
d Het waarnemen en willen worden gebruikt voor de doelen van het uitgekeerde voelen:
- met het waarnemingsvermogen wordt de gemoedstoestand van anderen gepeild,
- de wilskracht wordt gebruikt om mee te leven met anderen en zich voor hen in te spannen.
e Het denken en de ingekeerde instelling zijn min of meer onontwikkeld,
- door het ontbreken van de vastheid van het denken bestaat er een innerlijke onzekerheid en de behoefte aan herhaalde bevestiging van de goede verstandhouding (‘hou je nog van me?’);
- door het gebrekkige denken kan deze persoon onduidelijk zijn bij het beschrijven van gedachten of gebeurtenissen; er wordt namelijk van uitgegaan dat de ander wel aanvoelt wat er wordt bedoeld, daardoor worden stappen in een redenering overgeslagen en springt men van de hak op de tak.
In de Astrologie: Venus en Jupiter; Tarot: Koning van Bekers; Numerologie 2; Enneagram 2
terug naar de Inhoud
Het ingekeerde voelen (6)
a Het voelen is de zin voor saamhorigheid en liefde: het is de liefdeszin. De ingekeerd voelende persoon is gericht op gevoelens die leven in zichzelf en in een kleine groep personen, met wie een persoonlijke vertrouwensband bestaat.
b De ingekeerd voelende persoon
is hartelijk, trouw en aanhankelijk; zo iemand wil tegen de partner op kunnen kijken en op hem of haar kunnen steunen om zich veilig te voelen; als de partner kan worden vertrouwd dan zet deze persoon zich volledig voor een ander in;
- bijzondere gebeurtenissen moeten met de partner of een goede bekende worden gedeeld;
- zo iemand beleeft de gevoelsband met de ander in de vorm van een persoonlijke gemoedstoestand in zichzelf en voelt daardoor een persoonlijke betrokkenheid naar ander toe, leeft met de ander mee en heeft een neiging alles wat er tussen beiden gebeurt zich persoonlijk aan te trekken;
- raakt vertederd door alles wat klein en hulpbehoevend is en wil dan graag voor die ander zorgen;
- zo iemand treedt opvoedend op vanuit een groot verantwoordelijkheidsgevoel voor hen, met wie men zich persoonlijk verbonden voelt.
c Door de ingekeerde instelling
- worden gevoelens, gedachten alleen geuit binnen een vertrouwde, persoonlijke verstandhouding;
- zo iemand heeft een als het ware aangeboren geloof in het hogere en heeft een verborgen, maar diep gevoel voor persoonlijke, geestelijke onderwerpen,
- en staat ook open voor ingevingen en voor het aanvoelen van komende gebeurtenissen.
d Het waarnemen en willen worden gebruikt voor de doelen van de ingekeerd voelende persoon:
- het waarnemen is gericht op de persoonlijke behoeften van zichzelf en anderen en
- de wilskracht wordt gebruikt om anderen te begeleiden en te verzorgen (huisvrouw, verpleegster).
e Het denken en de uitgekeerde instelling zijn min of meer onontwikkeld en
- daardoor kan de ingekeerd voelende persoon wel goed meedenken met anderen, maar een afkeer voelen om zelf gedachten te vormen en die te verwoorden;
- bij zo iemand ontbreekt de zekerheid van het eigen denken en lijdt daardoor aan onzekerheid, zelftwijfel en angst;
- zo iemand is daardoor kwetsbaar en weet zich niet te verdedigen tegen persoonlijke aanvallen.
In de Astrologie: Venus en Saturnus; Tarot: Koningin van Bekers; Numerologie 6; Enneagram 6
terug naar de Inhoud
Het uitgekeerde willen (8)
a Het willen is de ondernemingszin, de ondernemingslust, daadkracht en volharding. De uitgekeerd willende persoon wil handelend optreden en wil zijn plannen uitvoeren in de buitenwereld.
b Door het uitgekeerde willen
- wil zo iemand een vrije ondernemer zijn die op eigen kracht een eigen zaak opbouwt en leidt;
- zo iemand weet snel wat in een bepaalde toestand te doen, neemt onvervaard een beslissing en voert die uit; heeft duidelijke doelen en gaat daar ook recht op af;
- deze persoon is moedig en durft door te zetten als anderen zich terugtrekken, maar kan ook overmoedig zijn, aan zelfoverschatting lijden en meerdere malen zakelijk mislukken;
- deze persoon streeft naar de top om persoonlijke vrijheid te hebben en onbelemmerd te kunnen handelen (zakenman/vrouw, politicus, sportman/vrouw).
c Door de uitgekeerde instelling heeft deze persoon
- leiderseigenschappen en streeft daardoor naar de macht om anderen in beweging te kunnen brengen en leiding te geven;
- zo iemand straalt een natuurlijk gezag en zelfvertrouwen uit of weet die indruk te wekken.
d Het denken en voelen worden gebruikt voor het doel van de uitgekeerd willende persoon:
- het denken wordt gebruikt om plannen te maken en nieuwe mogelijkheden te ontdekken om iets te ondernemen;
- het voelen wordt gebruikt om bij anderen vertrouwen te wekken voor die onderneming en hen aan te sporen daaraan mee te werken.
e Het waarnemen en de ingekeerde instelling zijn min of meer onontwikkeld,
- wat tot gevolg heeft dat zo iemand nauwelijks een familieleven heeft: de zaak is alles;
- deze persoon heeft geen belangstelling voor diepzinnige onderwerpen;
- wel de grote lijn ziet, maar geen oog heeft voor bijzonderheden en persoonlijke zaken, en op dat persoonlijke gebied onjuiste besluiten kan nemen en mislukken.
In de Astrologie: Mars en Jupiter; Tarot: Koning van Staven; Numerologie 8; Enneagram 3
terug naar de Inhoud
Het ingekeerde willen (1)
a Het willen is de ondernemingszin, het is daadkracht en volharding. De ingekeerd willende persoon wordt gekenmerkt door het willen van zichzelf; deze persoon wil handelend optreden vanuit de eigen gedachten- en gevoelswereld om die te verwerkelijken door er ánderen mee te begeleiden.
b De ingekeerd willende persoon
- streeft er naar anderen iets te leren, bij te brengen, te leiden en de weg te wijzen;
- zo iemand treedt op als baanbreker, voortrekker; heeft vernieuwende inzichten en durft daarmee voor de dag te komen en tegen de stroom in te gaan en anderen van de waarde ervan te overtuigen;
- brengt strijdvaardig misstanden aan het licht en wijst anderen op hun verantwoordelijkheid;
- deze persoon is moedig, maar kan ook overmoedig zijn;
- kan niet rusten voor een werk waar men aan is begonnen, af is; maar kan daardoor ook zichzelf onder druk zetten wat een innerlijke gespannenheid tot gevolg heeft (perfectionist, idealist).
c Door de ingekeerde instelling
- streeft zo iemand naar persoonlijke vrijheid om zelf een standpunt te kunnen bepalen en werkt daardoor het liefst als zelfstandige;
- deze persoon heeft een krachtig geloof in zichzelf en in de waarde van de eigen gedachten- en gevoelswereld, maar kan door zelfgerichte instelling anderen van zich vervreemden en daardoor alleen komen te staan;
d Het denken en voelen worden voor de doelen van het ingekeerde willen gebruikt:
- het denken wordt gebruikt om persoonlijke opvattingen te ontwikkelen en de juistheid ervan te bewijzen,
- het voelen wordt gebruikt om bij anderen vertrouwen te wekken voor de eigen inzichten.
e Het waarnemen en de uitgekeerde instelling zijn min of meer onontwikkeld:
- waardoor deze persoon een gebrekkige zin voor de werkelijkheid kan hebben doordat alleen de eigen denkbeelden in het middelpunt staan; daardoor wordt vaak niet gezien dat de inspanningen om anderen te leiden een averechts gevolg hebben, doordat men aan de persoon van de ander voorbijgaat;
- zo iemand kan worden teleurgesteld doordat mensen nu eenmaal niet zijn zoals hij of zij meent dat ze zouden moeten zijn, wat een prikkelbare houding tot gevolg heeft (lot van de wereldverbeteraar).
In de Astrologie: Mars en Saturnus; Tarot: Koningin van Staven; Numerologie 1; Enneagram 1
terug naar de Inhoud
Het innerlijke evenwicht (9 geen eenzijdigheid maar veelzijdigheid)
a De genoemde persoonlijkheidskenmerken kunnen ook op evenwichtige wijze in de persoonlijkheid aanwezig zijn, waardoor er i.p.v. eenzijdigheid juist van véélzijdigheid sprake is. Daarbij is er in grote lijnen verschil tussen een onontwikkelde en een ontwikkelde toestand van de persoonlijkheid als geheel.
b In de onontwikkelde toestand kan deze persoon door de veelzijdigheid:
- wel met iedereen meedenken en meevoelen, maar daardoor moeilijk een eigen standpunt bepalen en lang twijfelen om een besluit te nemen;
- zo iemand kan zich in álle anderen verplaatsen, waardoor weliswaar met niemand ruzie wordt gemaakt, maar ook niemand de waarheid wordt gezegd en daardoor kan zo iemand een allemansvriend zijn die met alle winden meewaait;
- weliswaar wordt deze persoon gekenmerkt door een aangename innerlijke rust, maar kan door de onontwikkelde toestand toch nietszeggend zijn;
- zo iemand heeft zoveel mogelijkheden dat er geen keuze kan worden gemaakt, waardoor uiteindelijk niet een van de mogelijkheden wordt benut en de persoon daardoor toch mislukt.
c In een meer ontwikkelde toestand is zo’n persoon: een kleurrijke persoonlijkheid, duizendpoot die alles aanpakt en ook tot en goed einde brengt.
- zo iemand is een goede bemiddelaar en onderhandelaar, doordat hij of zij zich in beide partijen kan verplaatsen en op hun waarde kan beoordelen en daardoor voor beide partijen aanvaardbaar is;
- zo iemand heeft een brede belangstelling; en is iemand die zich veelzijdig ontwikkelt;
- toch kan het ook in deze ontwikkelde toestand voorkomen dat het door de veelheid van mogelijkheden moeilijk is een keuze te maken, waardoor het lang kan duren voordat een persoon met een dergelijke persoonlijkheid een besluit neemt en ook gaat uitvoeren (de laatbloeier).
Astrologie: Zon en stand van planeten; Tarot: Vier Azen; Numerologie 9; Enneagram 9
terug naar de Inhoud
De ontwikkelde persoonlijkheid
Tijdens de geestelijke ontwikkeling van de mensheid komen al deze vermogens aan de beurt. De persoonlijkheid van de geheel tot ontwikkeling gekomen persoon wordt gekenmerkt door het evenwichtige gebruik dat de geest van de vier vermogens en de beide instellingswijzen maakt.
Daardoor wordt de geestelijke werkzaamheid en daaruit voortkomende gedrag gekenmerkt door:
- de zin voor schoonheid van het waarnemen;
- het streven naar waarheid en inzicht van het denken;
- de liefde en goedheid van het voelen;
- en door de daadkracht en volharding van het willen;
- daarnaast door de gemeenschapszin die bij de uitgekeerde instelling hoort en de zelfbezonnenheid van de ingekeerde instelling;
- de ontwikkelde vermogens komen ingekeerd tot uitdrukking in het geweten: in zelfbeschouwing, redelijke en zedelijke zelfbeoordeling en zo nodig zelfbeheersing;
- en uitgekeerd in het gedrag als de deugden: iemand die uit liefde aandacht, begrip en geduld heeft.
terug naar de Inhoud
terug naar de woordenlijst P
^