schouwen
Schouwen betekent: naar binnen kijken. Schouwen is de ingekeerde waarneming.
Door te schouwen richt de geest het waarnemingsvermogen op de inwendige wereld van de ziel, waardoor aan de ene kant de inhouden daarvan kunnen worden waargenomen en waardoor aan de andere kant ingevingen en voorgevoelens van begeleiders - die vanuit de geestelijke wereld door hen in de ziel worden gelegd - kunnen worden opgemerkt.
In wezen is de menselijke geest met de aandacht voortdurend zowel door de zintuigen heen op de buitenwereld gericht, alsook tegelijkertijd buitenzintuiglijk op de eigen binnenwereld. Alleen komen de zintuiglijke indrukken met zo'n kracht de binnenwereld van de ziel binnen, dat de aandacht daar vrijwel geheel door wordt getrokken en geboeid. De reeds aanwezige inhouden van de ziel verbleken daarbij. Het lijkt daardoor alsof de binnenwereld niet meer is dan een begeleidend of een afgeleid verschijnsel: 'het zijn maar gedachten'. Door de toestand van onbewuste vereenzelviging met het stoffelijke bestaan wordt de werkelijkheid van de binnenwereld iets, wat alleen maar denkbeeldig is.
Er wordt wel gesteld dat 'alles wat binnen is, door de zintuigen heen van buiten afkomstig is'. Dit is een duidelijk voorbeeld van het gevolg van de onbewuste vereenzelviging. Voor deze geestestoestand is 'binnen' een leegte en alleen 'buiten' bestaat iets, wat werkelijk is.
Het schouwen is merkbaar geworden in de toestand die 'staren' wordt genoemd. Op dat ogenblik vindt het omgekeerde plaats. In die toestand zijn het de inhouden van de ziel die de aandacht opeisen. De geest beseft dan ook dat de aandacht is ingekeerd en geheel aanwezig in de eigen binnenwereld. Dit komt door de onbewuste vereenzelviging van anderen die bij hen zijn zo wereldvreemd over, dat staren een ongunstige betekenis heeft; staren is 'suffen' en dat moet worden voorkomen.
Het schouwen van ingevingen wordt 'intuïtie' genoemd, van het Latijn 'in-tueri': naar binnen turen. De intuïtie is de ingekeerde waarneming. Het woord 'intuïtie' wordt zowel voor de ingeving vanuit de geestelijke wereld gebruikt, als voor de ingekeerde waarneming zelf van de geest, die de ingeving opmerkt.
Dit laat het nadeel van het gebruik van leenwoorden zien. Doordat de betekenis van leenwoorden alleen maar vaag wordt aangevoeld, kunnen zich, zoals in dit geval, twee tegengestelde betekenissen aan het ene woord hechten. Bovendien wordt 'intuïtie' vaak verwisseld met 'instinct', dat 'aangeboren gedrag' betekent.
terug naar de woordenlijst S
^