het uitgekeerde waarnemen
Het waarnemingsvermogen is in het algemeen de zin voor de ervaarbare werkelijkheid, voor echtheid en schoonheid. Als het waarnemen op eenzijdige wijze in de persoonlijkheid tot ontwikkeling komt samen met de uitgekeerde instelling, dan is de geestelijke werkzaamheid erop gericht, aandacht te hebben voor alles wat er in de buitenwereld aanwezig is en gebeurt. Het uitgekeerde waarnemen is het waarnemen van en voor de ander.
De uitgekeerd waarnemende persoon: wordt gekenmerkt door nuchterheid en is gericht op feiten; kan echte aandacht en belangstelling hebben voor de omgeving, maar ook weetgierig en nieuwsgierig zijn; streeft naar afwisseling in de omgeving om zoveel mogelijk ervaringen op te kunnen doen en is daardoor kooplustig, reislustig en oppervlakkig; streeft ernaar van het leven te genieten in allerlei vormen, van eenvoudig genieten van zintuiglijke gewaarwordingen als eten en drinken, tot hoogstaand kunstzinnig genot; heeft oog voor de aangename kanten van het leven en weet van het leven te genieten, maar wendt zich daardoor af van verdriet en leed; heeft behoefte aan gezelligheid en geniet ervan veel mensen te ontmoeten; is een gezelschapsmens en is ook graag het middelpunt van het gezelschap; heeft veel aandacht voor de omgeving, maar ook behoefte zelf aandacht te krijgen en deze op zich te vestigen door aandachttrekkend gedrag of opvallende kleding; heeft de behoefte anderen aan te zetten aandacht voor iets te hebben; streeft ernaar anderen iets te laten zien, te tonen, te leren; wil anderen soms met aandrang ook laten genieten van wat voor zichzelf vreugde schenkt (de levensgenieter, de kunstenaar, de leraar, de verkoper).
Van de overige vermogens kunnen het denken en voelen ook ontwikkeld zijn, maar zij worden gebruikt voor de doeleinden van de uitgekeerd waarnemende persoon.
De tegendelen van het uitgekeerde waarnemen, het willen en de ingekeerde instelling komen het minst tot ontwikkeling, zijn min of meer onbeheerst gebleven, waardoor de uitgekeerd waarnemende persoon ook: streeft naar vrijheid van handelen om de eigen zin te kunnen doen; de volharding mist om zich ergens in te verdiepen; zich vlug verveelt en behoefte heeft aan tijdverdrijf en vermaak; ongeduldig is, overdrijft, onbeheerst en heftig is; zintuiglijk verleidbaar en onmatig is; het vermogen mist te kunnen wachten; onverzettelijk is en star vast wil houden aan eigen besluiten, gewoonten, denkbeelden en leerstellingen.
De uitgekeerd waarnemende persoon heeft wel oog voor veranderingen in de buitenwereld, maar voelt afkeer zichzelf te moeten veranderen, zich iets te moeten ontzeggen of zich bezig te houden met levensbeschouwelijke onderwerpen (de oppervlakkige gewoontemens).
In de numerologie wordt deze persoonlijkheid beschreven bij het getal vijf (enneagram: zeven),
in de grote arcana van de Tarot bij de Priester (Hogepriester)
en in de kleine arcana bij de Koning en de Ridder van Munten
en Munten 5, Zwaarden 5, Bekers 5 en Staven 5.
terug naar de woordenlijst W
terug naar Pythagoras 5
^