David Bivin - Welke taal sprak Jezus?
Bron: Isreality, 1 maart 2019Hebreeuws, Grieks of Aramees?
Wat vertelt de Bijbel ons over de taal die Jezus sprak? Er zijn een aantal Bijbelteksten waarin Jezus in het Aramees wordt geciteerd, waarvan de bekendste de vraag Eli, Eli, lama sabachtani? is (de aanroep van God, 'Eli', is eigenlijk Hebreeuws, maar de vraag waarom God Hem heeft verlaten stelt Jezus in het Aramees).
Zeker is ook dat Jezus het Hebreeuws beheerste. In Lukas 4 lezen we vanaf vers 16 dat Hij in de synagoge de boekrol van de profeet Jesaja voorlas. Twee hoofdstukken eerder lezen we hoe Jezus al op jonge leeftijd samen met de rabbijnen de Thora bestudeert. Beide documenten zijn in het Hebreeuws geschreven. Hoewel er geen concrete aanwijzingen voor zijn sprak Jezus waarschijnlijk ook, net als veel andere Joden in die tijd, een woordje Grieks. Dat is ook de taal waarin het Nieuwe Testament is geschreven.
Opvallend is verder wat Johannes in zijn evangelie schrijft over het opschrift op het kruis waaraan Jezus hing. Daar stond 'Jezus van Nazareth, Koning van de Joden' en was geschreven in drie talen: Hebreeuws, Grieks en Latijn. Hier ontbreekt dus het Aramees.
Gelijkenissen
Nieuwtestamenticus David Bivin deed uitgebreid onderzoek naar welke taal Jezus sprak. Volgens hem vertelde Jezus Zijn gelijkenissen in ieder geval in het Hebreeuws. Hij schrijft:
"De rabbijnen uit de tijd van Jezus en ook honderden jaren daarna vertelden hun gelijkenissen, preken en gebeden volledig in het Hebreeuws. Er zijn duizenden gelijkenissen opgeschreven in de rabbijnse literatuur. Deze zijn bijna allemaal in het Hebreeuws, ook als de omgeving Aramees sprak."
Jezus kende natuurlijk wel Aramees. Dat was in Zijn tijd de officiële taal op documenten en in de handel in Israël. Naast Hebreeuws en Aramees waren er ook veel Joden die Grieks spraken. "Maar," zegt Bivin, "veel onderzoekers zijn het erover eens dat Jezus Zijn onderwijs gaf in het Hebreeuws."
Wat maakt het uit?
Misschien vraag je je wel af wat het nou eigenlijk uitmaakt in welke taal Jezus sprak. De Geest spreekt toch in álle talen? Dat klopt, maar dat betekent niet dat de vraag in welke taal Jezus sprak daarmee helemaal onbelangrijk is geworden. Elke taal heeft z'n eigen spreekwoorden en dubbelzinnigheden en dat kan ook in de Bijbel van doorslaggevend belang zijn om het onderwijs van Jezus te begrijpen.
Belang van taal
Een voorbeeld waarmee het belang van taal duidelijk wordt gaan we terug naar het bordje dat boven Jezus werd gespijkerd toen Hij aan het kruis hing. De Hebreeuwse vertaling van 'Jezus van Nazareth, Koning van de Joden' is namelijk Jeshua haNozri weMelech haJehudim. Nemen we van deze woorden steeds de eerste letter, dan staat er: JHWH, de Hebreeuwse naam van God. Deze boodschap zou je missen als je het belang van taal in de Bijbel negeert.
Welke taal sprak Jezus?
Het is dus niet helemaal met zekerheid te zeggen in welke taal Jezus sprak. Misschien sprak Hij meerdere talen door elkaar heen, of zelfs een combinatie van bijvoorbeeld Hebreeuws en Aramees. Eén ding is zeker: hoewel de Bijbel gelukkig is vertaald in allerlei talen, mag dat nooit een reden zijn om de Hebreeuwse en Griekse grondtekst te negeren.
terug naar het vraaggesprek met Flusser
^