Vrouwen kunnen zich beter inleven dan mannen.
Scientias, 27-12-2022, door Jeanette Kras
Inleven in de ander, we geloven allemaal dat we er erg goed in zijn. Maar vrouwen blijken er toch echt beter in dan mannen, blijkt uit de grootste studie tot nu toe naar het onderwerp.
Meer dan 300.000 mensen in 57 landen deden een test, die vaststelde in welke mate de deelnemers zich konden voorstellen, wat een ander denkt of voelt. Gemiddeld genomen scoorden vrouwen van alle leeftijden en in bijna alle landen beter dan mannen op deze ‘Reading the Mind in the Eyes-test’ (of Lees-de-ogentest). Deze test meet de zogenoemde Theory of Mind.
Dit is een bekende term uit de psychologie waarmee het begrip wordt bedoeld dat iemand heeft van de belevingswereld van andere mensen en het besef dat die verschilt van de eigen emoties en ervaringen. Het wordt ook wel cognitieve empathie genoemd en vormt een fundamenteel onderdeel van de menselijke communicatie en sociale interactie.
Gevoelens raden
Decennialang zijn onderzoekers al bezig om de Theory of Mind te bestuderen bij mensen van alle leeftijden. Daarvoor wordt vaak de Lees-de-ogentest gebruikt, die in 1997 door een Cambridge-professor is ontwikkeld. Daarbij moeten deelnemers het woord uitkiezen dat het beste omschrijft wat een persoon op een foto denkt of voelt. Op de foto zijn alleen de ogen van een persoon te zien. De test wordt ook gebruikt om bijvoorbeeld autisme vast te stellen. Autisten, maar ook mensen met dementie of een eetstoornis scoren gemiddeld lager.
Overal en op elke leeftijd In de afgelopen jaren zijn er meerdere studies geweest die hebben aangetoond, dat vrouwen gemiddeld hoger scoren op deze test dan mannen. Maar dit waren vaak kleine studies met weinig diversiteit op het gebied van locatie, cultuur en leeftijd. Een internationaal onderzoeksteam van onder meer Harvard en Cambridge heeft daarom grote datasets samengevoegd om gegevens te kunnen analyseren van 305.726 deelnemers uit 57 landen.
In 36 landen scoorden vrouwen significant beter dan mannen op de test. In de andere 21 landen bleken ze ongeveer even goed als mannen in het lezen van andermans emoties. Er was dus geen enkel land waar mannen beter presteerden. Ook bleken vrouwen op alle leeftijden - van 16 tot 70 jaar - beter in de test. De bevindingen werden bevestigd in drie onafhankelijke datasets en in niet-Engelstalige tests in maar liefst acht andere talen.
Oxytocine
Onderzoeker David Greenberg legt uit: "Onze resultaten vormen het eerste harde bewijs dat bijna overal ter wereld vrouwen gemiddeld empathischer zijn dan mannen. Alleen door deze hele grote datasets kunnen we dit met zekerheid zeggen." Hoewel de studie niet ingaat op oorzaken voor deze sekseverschillen, hebben de onderzoekers daar wel ideeën over. Zowel biologische als sociale factoren zouden een rol spelen. Zo maken vrouwen meer van het knuffelhormoon oxytocine aan, een hormoon waarvan bekend is dat autistische mensen er minder van hebben.
Professor Simon Baron-Cohen, directeur van het autismeonderzoekscentrum van Cambridge benadrukt wel: "Studies over gemiddelde sekseverschillen als het gaat om karaktereigenschappen, zeggen niets over het individu. Iemand kan typisch of atypisch zijn voor zijn sekse. De Lees-de-ogentest maakt wel duidelijk dat veel mensen moeite hebben met het begrijpen van gezichtsuitdrukkingen om allerlei redenen."
D-score
De onderzoekers keken ook nog naar de zogenoemde D-score, die meet in hoeverre iemand analytisch en systematisch denkt of juist meer empathisch is ingesteld. Daarvoor geldt: hoe hoger de D-score hoe groter de drive om bijvoorbeeld in patronen te denken, dan om empathisch in het leven te staan. Ook de D-score is een belangrijke voorspeller van autisme. In dit onderzoek bleek opnieuw dat een hoge D-score vaak leidde tot een lagere score op de ogentest. Dat is in lijn met eerder onderzoek dat aantoonde dat D-scores negentien keer meer invloed hebben op autistische kenmerken dan geslacht of welke andere demografische variabele dan ook. Dus D-scores zijn belangrijker dan sekse om de mate van empathisch vermogen vast te stellen bij mensen.
Verklaringen
Maar toch, er blijft een verschil tussen geslachten bestaan, benadrukt onderzoeker Carrie Allison, eveneens van het autismeonderzoekscentrum van Cambridge. "Deze studie laat duidelijk zien dat er grote consistente sekseverschillen zijn in vele landen, talen en op alle leeftijden."
Vervolgonderzoek moet nader ingaan op de sociale en biologische factoren die een rol kunnen spelen bij het verschil in empathisch vermogen tussen mannen en vrouwen, besluit Allison.
In de MRI-scanner
Dat vrouwen gemiddeld empathischer zijn dan mannen bleek in 2019 ook uit onderzoek, waarbij mensen in de MRI-scanner werden gelegd. Ze kregen daarbij een video te zien van een injectiespuit waarmee in een hand geprikt werd of een wattenstaafje waarmee de hand geaaid werd. Doel was om de directe reactie in het brein waar te nemen, als mensen iemand zien met pijn. Bij de vrouwen bleek het sensorische gebied in de hersenen dat in verband wordt gebracht met pijn meer activiteit te vertonen dan bij mannen. Ze voelen de pijn van een ander dus meer dan mannen.
Bronmateriaal:
"Sex and age differences in ‘theory of mind’ across 57 countries" - Proceedings of the National Academy of Sciences
terug naar man en vrouw
terug naar het weblog
^