Èlohîm en Jahweh: Vader-moeder en Moeder-vader
(overeenkomend met het Chinese tai-tji-teken met jin en jang)In Genesis treedt God op met de naam 'Èlohîm', die zeiden: "Laten wij mensen maken naar ons beeld, naar onze gelijkenis ... " (1:26-27) En zij schiepen de mens naar hun beeld; [...]; man en vrouw schiepen zij hen.
God verschijnt meteen in het begin als de eerste Ouder, de Oerouder; daarvóór had God eerst de aarde geschapen om de mens als de naar Gods beeld geschapen kinderen op te kunnen laten leven. God schiep de aarde met een vooropgezet doel: de mens (is het 'antropisch principe').
Genesis begint met te beschrijven dat God zowel mannelijk als vrouwelijk is, zowel vader als moeder. In de Tenach (het O.T.) komt de godsnaam Èlohîm veelvuldig voor, evenals de andere: Jahweh. In andere teksten, bijvoorbeeld in de Tien Woorden, noemt God zich 'Jahweh Èlohèjcha', 'Jaweh jouw Èlohîm'. Maar Jahweh en Èlohîm werden in de Griekse Septuagint vervangen door Adonai, dat werd vertaald als 'God' en 'de Heer', en Jahweh Èlohèjcha werd vertaald als 'God de Heer'.
De betekenis van Èlohîm
Het woord 'Èlohîm' wordt gevormd door de letters aleph, lamed en hê, en wordt afgesloten met de mannelijke meervoudsvorm -îm. Die eerste twee letters aleph en lamed vormen het woord Èl, dat 'God' betekent.
1. De eerste letter, de alef is de letter van de eenheid, een mannelijke letter, die niet alleen aan het begin staat van het alfabet, maar ook aan het begin van de rij natuurlijke cijfers én van de godsnaam Èlohîm. God is de Ene, de 'éénheid'.
2. Maar God houdt die eenheid niet voor zichzelf; dat geeft de betekenis van de tweede letter aan, de lamed. De lamed betekent: leren, onderwijzen; het is een slang die uit de hemel naar de aarde gaat. De lamed geeft aan dat je ergens naar toe gaat met de bedoeling om te leren of te onderwijzen. Gods éénheid gaat naar jou toe om je te begeleiden door je te onderwijzen.
Lamed heeft de waarde 30, wat de 3 (het uitgekeerde denken) is op een hoger plan, waardoor het gaat om geestelijke leringen.
3. Op de lamed volgt dan nog de hê en het beeld van die letter is het 'huis met een venster', waar je doorheen kijkt naar iets, wat buiten is. De hê heeft de waarde 5, wat het uitgekeerde waarnemen betekent. Zo kijkt Gods éénheid uit naar jou, Gods godenkind. Gods éénheid komt naar je toe om je bij de hand te nemen en je geestelijk te ontwikkelen - maar, door de vrije keuze alleen met jouw instemming.
De hê staat voor het vrouwelijke waarnemen. God als Oervader is dus niet helemaal mannelijk, maar heeft ook vrouwelijke eigenschappen en daardoor kan Hij bij ons komen om ons persoonlijk te begeleiden.
De betekenis van Jahweh
Het woord 'jahweh' wordt gevormd door de jôd aan het begin, gevolgd door twee hê's en de w, de waw, die tussen de hê's in staat.
1. Het beeld van de 'waw' is de haak, die 'er naar haakt', ernaar streeft om dingen die gescheiden zijn weer met elkaar te verbinden. In dit geval verbindt zij de twee gescheiden hê's.
2. De hê als 5e letter vertegenwoordigt het vrouwelijke waarnemen; de waw als zesde letter is het vrouwelijke 'ingekeerde voelen', de liefde die personen met elkaar verbindt. Zo maakt de 'waw' weer heel wat van elkaar is losgeraakt (de beide hê's), maar wel bij elkaar hoort. Zij is in staat een toestand van verdeeldheid weer tot een eenheid te brengen, zij verbindt (voelen) wat in een toestand van tweeheid verkeert en brengt de mens daardoor in de toestand van eenheid, waarin zij, Jahweh zelf is.
De betekenis van de naam 'Jahweh' is daardoor: 'de Moeder, die anderen met elkaar en met zichzelf verbindt'.
3. Maar het woord Jahweh begint met een jôd en die plaats wijst in het Hebreeuws op een mannelijk enkelvoud. De Oermoeder Jahweh heeft daardoor ook mannelijke eigenschappen. Haar naam begint met de tiende letter, de jôd, de 10, maar dat is gematrisch gelijk aan de 1, het begin, de 1 als het 'ingekeerde willen', een mannelijke letter. Daarna komt een hê, de vijfde letter, door de 5 het 'uitgekeerde waarnemen' en aan het einde een tweede hê, en die twee laten door het waarnemen de naam overwegend vrouwelijk zijn.
Alle letters, ook de hê's, komen in het Hebreeuws uit die jôd voort en in het woord 'jahweh' komt het vrouwelijke van de beide hê's uit die mannelijke jôd aan het begin voort.
3. Èlohèjcha
Regelmatig staat in Hebreeuwse teksten in de Tenach de uitdrukking 'Jahweh Èlohèjcha' met de betekenis: 'Jahweh jouw Èlohîm'. Na de drie eerste letters van het woord Èlohîm komen nog twee letters, namelijk de jôd en de kaf, die het woord Èlohèjcha vormen. De jôd geeft aan dat het om een meervoud gaat: 'goden', want 'eloh' kan dan als samenstelling van 'el' en 'eloh': God en Godin als één woord worden gelezen.
De letter kaf geeft aan dat het om 'jouw God' gaat, maar door de meervoudsaanduiding om: God als je Vader en je Moeder, je Oerouders. Het teken voor de letter kaf betekent 'handpalm' en stelt een geopende hand voor, een naar boven of naar beneden reikende hand: een hand die een gave van boven ontvangt of een hand uit de hemel die jou op aarde wat wil geven (en dat is ook de betekenis van de 'keppel' als hoofdbedekking, die a.h.w. Gods zegenende hand boven de mens voorstelt).
Jouw Oerouders willen jou iets geven en beschermen je met hun hand, en als jij het wilt en erom vraagt (de naar boven gestoken hand), kun jij Gods gaven ontvangen.
De diepzinnige betekenissen van deze woorden zijn verloren gegaan, toen bij het vertalen van de Hebreeuwse Tenach naar het Grieks in de Septuagita werd besloten, Èlohîm en Jahweh te vertalen met een ander woord voor God: 'Adonai' of 'Jehova'; en Adonai werd in het Grieks vertaald met 'kurios', de 'Heer' of 'God, de Heer'.
Daarna kwamen deze oorspronkelijke, diepzinnige en betekenisvolle woorden niet meer in bijbelvertalingen voor... een zeer betreurenswaardige verarming!
Bron: Jos Quak - Lodebar.net - Alfabetisch overzicht - Je vader en je moeder (§7)
F. Weinreb, De Bijbel als Schepping
drs. Kees de Vreugd, Alefbeet (israelity.nl)
terug naar God als man en vrouw
terug naar de figuurlijke betekenis van Vader
terug naar het weblog
^