Chavín de Huántar
Waarom gebruikte deze eeuwenoude beschaving drugs?
Scientias, 06-05-2025, door Marco Hiddingh
Drugs zijn van alle tijden, zo blijkt opnieuw uit een studie van een internationaal onderzoeksteam. Archeologen ontdekten snuifbuizen met sporen van psychedelica, achtergelaten door een oude beschaving in de Andes. Maar wat was het doel van deze geestverruimende middelen in die tijd?
Niet alleen nu op technofeestjes, maar ook vroeger in de ruige bergpassen van de Andes in Zuid-Amerika, werden geestverruimende middelen gebruikt. Ze werden daarentegen niet enkel en alleen ingezet om te genieten, ontspannen of voor het plezier, maar het werd bij deze oude samenleving, die bekendstaat als de Chavíncultuur, vooral gebruikt als machtsmiddel. Wie toegang had tot de visioenen die de psychedelica hen bracht, was verweven met mystieke kracht en stond daarom hoger in de sociale hiërarchie.
Ontdekking
Dit blijkt uit een nieuwe studie die is uitgevoerd door een aantal archeologen van de Universiteit van Florida, Stanford University en Zuid-Amerikaanse instellingen. Het team heeft het vroegst bekende directe bewijs blootgelegd van het gebruik van psychoactieve planten in de Peruaanse Andes. De archeologen ontdekten oude snuifbuizen gesneden uit holle botten in het hart van monumentale stenen bouwwerken in Chavín de Huántar, een prehistorische ceremoniële locatie in de bergen van Peru.
Analyse
Het team analyseerde de snuifbuizen en onthulde daarmee sporen van nicotine uit wilde verwanten van tabak en residu van vilca-bonen, een hallucinogeen dat verwant is aan DMT (een drugssoort die psychoactieve eigenschappen heeft en die gerookt, geïnjecteerd of oraal toegediend kan worden). De middelen werden door leiders van de samenleving die bekendstaat als de Chavíncultuur gebruikt. Deze beschaving bestond tweeduizend jaar voordat het Incarijk de Andes domineerde.
Autoriteit
In tegenstelling tot gemeenschappelijk hallucinogeen gebruik in andere oude culturen, waren de rituelen in Chavín exclusief. Het lijkt er volgens de onderzoekers op, dat deze middelen alleen door de leiders werden gebruikt om hun autoriteit te versterken binnen de gemeenschap. De onderzoekers gaan hier vanuit omdat ze de snuifbuizen ontdekten in privékamers binnen enorme stenen bouwwerken, waar slechts een handjevol mensen tegelijk in konden. Dit creëerde een sfeer van mystiek en controle.
Hoe dan?
Deze ervaringen waren ongetwijfeld overweldigend, misschien zelfs beangstigend. Voor degenen die de hallucinogene stoffen tot zich namen, moet het hebben gevoeld alsof ze oog in oog stonden met een mysterieuze, onpeilbare kracht. En dat was precies de bedoeling. Door de exclusieve controle over deze extatische ervaringen te behouden, creëerden de Chavín-leiders een krachtig narratief. Door de toegang tot deze veranderde toestanden te controleren, vestigden de heersers van Chavín een krachtige ideologie en overtuigden ze hun volk ervan, dat hun leiderschap verweven was met mystieke kracht en deel uitmaakte van een bovennatuurlijke orde, leggen de archeologen uit.
"De bovennatuurlijke wereld is niet per se vriendelijk, maar wel krachtig," vertelt Daniel Contreras, een antropologisch archeoloog aan de Universiteit van Florida. "Deze rituelen, vaak versterkt door psychoactieve middelen, waren meeslepende, transformerende ervaringen, die geloofssystemen en sociale structuren versterkten."
Bronmateriaal
"Pre-Hispanic Ritual Use of Psychoactive Plants at Chavín de Huántar, Peru" - Proceedings of the National Academy of Sciences
Oospronkelijk artikel - EurekAlert - AAAS
Oude Andes-gemeenschap gebruikte hallucinogenen om de sociale orde te versterken
5-mei-2025
Universiteit van Florida - Peer-reviewed publicatie
Tweeduizend jaar voordat het Inca-rijk de Andes domineerde, deelde een minder bekende samenleving die bekend staat als het Chavín-fenomeen gemeenschappelijke kunst, architectuur en materialen in het hedendaagse Peru. Door middel van landbouwinnovaties, ambachtelijke productie en handel vormde Chavín een groeiende sociale orde en legde hij de basis voor een hiërarchische samenleving tussen de hoge pieken.
Maar een van hun krachtigste hulpmiddelen was niet landbouw. Het was toegang tot veranderde bewustzijnstoestanden.
Dat is volgens een nieuwe studie die het vroegst bekende directe bewijs van het gebruik van psychoactieve planten in de Peruaanse Andes aan het licht bracht. Een team van archeologen van de Universiteit van Florida, Stanford University en Zuid-Amerikaanse instellingen ontdekte oude snuifbuizen uitgehouwen uit holle botten in het hart van monumentale stenen structuren in Chavín de Huántar, een prehistorische ceremoniële site in de bergen van Peru.
Door chemische en microscopische analyses van de snuifbuizen uit te voeren, onthulden de onderzoekers sporen van nicotine van wilde familieleden van tabak en vilcabonenresiduen, een hallucinogeen gerelateerd aan DMT. De leiders, zo lijkt het, hanteren deze stoffen niet alleen voor persoonlijke visies, maar ook om hun autoriteit te versterken.
In tegenstelling tot gemeenschappelijk hallucinogen gebruik dat gebruikelijk is in andere oude culturen, waren de rituelen van Chavín exclusief. Archeologen ontdekten de snuifbuizen in privékamers in massieve stenen structuren die slechts een handvol deelnemers tegelijk bevatten, waardoor een sfeer van mystiek en controle ontstond.
"Het nemen van psychoactieve middelen ging niet alleen over het zien van visioenen. Het maakte deel uit van een strak gecontroleerd ritueel, waarschijnlijk gereserveerd voor een select aantal, dat de sociale hiërarchie versterkte", zei Daniel Contreras, Ph.D., een antropologische archeoloog aan de UF en co-auteur van de nieuwe studie die deze rituelen in Chavín onthulde.
Deze ervaringen waren waarschijnlijk diepgaand, zelfs angstaanjagend. Voor degenen die inademden, voelde het bovennatuurlijke misschien als een kracht die het begrip te boven ging. En dat was precies het punt. Door de toegang tot deze veranderde staten te controleren, vestigden de heersers van Chavín een krachtige ideologie en overtuigden ze hun volk ervan dat hun leiderschap verweven was met mystieke macht en onderdeel van de natuurlijke orde.
"De bovennatuurlijke wereld is niet per se vriendelijk, maar het is krachtig", zei Contreras. "Deze rituelen, vaak versterkt door psychoactieven, waren meeslepende, transformerende ervaringen die geloofssystemen en sociale structuren versterkten."
Contreras heeft bijna dertig jaar de site bestudeerd als onderdeel van een team onder leiding van John Rick, Ph.D, emeritus professor aan de Stanford University. Het team stelt dat deze ceremonies cruciaal waren voor het vormgeven van vroege klasstructuren. In tegenstelling tot dwangarbeidsmaatschappijen, geloofden de bouwers van Chavín waarschijnlijk in de grootsheid van de monumenten die ze bouwden, overtuigd door deze meeslepende rituelen.
Die rituelen reikten verder dan het gebruik van psychedelica. Archeologen hebben ook trompetten ontdekt gemaakt van schelpen en kamers die schijnbaar zijn ontworpen om de ontzagwekkende muzikale uitvoeringen te verbeteren.
"Een van de manieren waarop ongelijkheid werd gerechtvaardigd of genaturaliseerd, was door middel van ideologie - door het creëren van indrukwekkende ceremoniële ervaringen waardoor mensen geloofden dat dit hele project een goed idee was", zei Contreras.
Hun studie werd deze week gepubliceerd in de Proceedings of the National Academy of Sciences.
De bevindingen helpen een eeuwenoud mysterie op te lossen over deze site, gelegen op een hoogte van 10.000 voet. Sinds de eerste opgraving meer dan honderd jaar geleden wordt Chavín gezien als verwant aan zowel eerdere, meer egalitaire samenlevingen als de bergoverspannende rijken die werden geregeerd door machtige elites die later kwamen.
Gecontroleerde toegang tot mystieke ervaringen helpt deze grote sociale transitie te verklaren, een bevinding die alleen mogelijk is gemaakt door tientallen jaren van intense opgravingen en geavanceerde analytische methoden.
"Het is opwindend dat voortdurende opgravingen kunnen worden gecombineerd met geavanceerde archeologische wetenschappelijke technieken om ons dichter bij het begrip te brengen hoe het was om op deze site te wonen", zei Contreras.
terug naar Chavin de Huantar
terug naar het weblog
^